بررسي روند تغييرات زبري با استفاده از شاخص زاويه بادپناهي در دشت سرهاي مختلف

Investigation of roughness variation using wind shelter angle index in different pediment (Case Study: Khezr Abad – Rostaqh of Yazd Ardakan Plain(

در اين تحقيق تغييرات زبري سطح زمين در راستاي ترانسكت طولي دشت سر ها در منطقه خضر آباد - رستاق واقع در دشت يزد - اردكان با استفاده از شاخص زاويه بادپناهي بررسي مي گردد. زاويه بادپناهي با استفاده از زبري سنج ميله اي در طول ?? سانتيمتري ترانسكت طولي مطابق با روش Potter et al. اندازه گيري شد. اطلاعات ارتفاع نقاط به نرم افزارهاي Minitab و Excel انتقال و محاسبات لازم در زمينه فراواني نسبي و تجمعي زاويه بادپناهي انجام شد. مقايسه تجزيه واريانس (دانكن) پوشش سطح با زاويه بادپناهي بين دشت سر ها، اختلاف معني دار در سطح آماري كمتر از 01/0 را نشان مي دهد. در اين بين ، دشت سر لخت داراي بيش ترين پوشش با زاويه بادپناهي است. در دشت سرهاي لخت به طور متوسط 27/9 ± 11/18% سطح با زاويه بيش از°12 باعث به تله انداختن ذرات مي شود. اين در حالي است كه در دشت سرهاي اپانداژ مقدار آن به 73/7 ± 44/8 كاهش مي يابد. دشت سرهاي پوشيده در محدوده مورد مطالعه فاقد زبري قابل ملاحظه است و تنها 58/0 ± 28/0% از سطح زمين با زاويه بادپناهي بيش از° 12 پوشش داده مي شود و اين موجب حساسيت اراضي اين دشت سر ها به فرسايش بادي مي شود. نتايج نشان داد شاخص درصد فراواني تجمعي زاويه باد پناهي بيش از 12% قادراست اختلاف زبري در دشت سرهاي مختلف را به خوبي توصيف نمايد. همچنين شاخص فوق نشان دهنده اين است كه با حركت از مناطق بالا دست (دشت سرهاي فرسايشي) به پايين دست (دشت سرهاي اپانداژ و پوشيده) زبري كاهش يافته و پتانسيل فرسايش بادي افزوده مي شود.

In this study, it has been tried through using wind shelter angle index to consider the changes in roughness of land surface across the piedmont longitudinal transects in Khezr Abad – Rostaqh of Yazd Ardakan Plain .By using roughness pin meter and based on Putter et al. method, the wind shelter angle was measured across 35 cm of longitudinal transects . Data of elevation points was imported to Minitab & Excel software and necessary calculation for relative & cumulative abundance was carried out. Comparison between variance analysis (duken method) of pediments shows significant difference in statistic level of below 1%. Meanwhile the eroded pediment has the highest vegetation cover with wind shelter angle. In eroded pediment as an average 18.11 ± 9.27% of the land surface with an angle more than 12 degree will trap the particles. However in appendage piedmont drops to 8.44±7.73%. The deposit piedmonts in the study area lacks significant roughness and only 0.28±0.58% of the land surface with a 12 degree wind shelter angle is covered which makes the lands of this piedmont more sensitive to wind erosion. The results showed that the indicator for accumulative abundance percentage for the wind shelter angle with more than 12 percent is able to express the roughness in different pediment. The above mentioned indicator is showing that with moving down wards from across the piedmont, while decreasing the roughness of the particles, the wind erosion will be increases.