بررسي رابطه بين انواع فرهنگ هاي سازماني با مولفه هاي موفقيت سازماني شامل انعطاف پذيري، انسجام، سرعت و نوآوري در بيمارستان هاي منتخب دولتي استان كرمان ، 1388

Aspects of organizational cultures: Missionary, participatory, flexibility and bureaucratic in organizational success indexes; flexibility, cohesiveness, speed and innovation in public hospitals in Kerman province, 2009

زمينه وهدف: يكی از اهداف اصلی هر سازمانی، دستيابی به موفقيت است. موفقيت‌های چشمگير دهه اخير سازمان‌هايی با حداقل امكانات از يك سو و شكست سازمان‌هايی با بهترين توانايی‌های مادی از سوی ديگر، بيانگر نقش قابل توجه عوامل غير مادی و معنوی در موفقيت آنها بوده است كه در اين ميان فرهنگ سازمانی به عنوان عاملی موثر در عملكرد سازمان تلقی می‌گردد. پژوهش حاضر با هدف يافتن رابطه بين فرهنگ سازمانی و موفقيت سازمانی در بيمارستان های منتخب دولتی استان كرمان صورت گرفته است.مواد وروش ها: تحقيق حاضر از نوع توصيفی-تحليلی بود كه به صورت مقطعی در نيمه دوم سال 1388، در بيمارستان های دولتی شهرستان های كرمان، سيرجان و رفسنجان انجام گرفت. برای شناسايی فرهنگ سازمانی از مدل ريچارد دفت و برای تعيين موفقيت سازمانی از مولفه های ناطق استفاده گرديد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای شامل 16 سوال در خصوص ابعاد فرهنگ سازمانی و 8 سوال در خصوص موفقيت سازمان بود كه روايی و پايايی آن مورد تاييد قرار گرفت.نمونه گيری به روش تصادفی ساده و اندازه نمونه با استفاده از فرمول كوكران تعيين گرديد.اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری شامل آماره های توصيفی(جداول و نمودارهای فراوانی) و آماره های استنباطی(آزمون های همبستگی پيرسون و اسپيرمن،آزمون كای دو، آزمون t ، آزمون Anova) و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرارگرفته است.نتايج: از ميان انواع فرهنگ های سازمانی حاكم بر جو سازمان ها فرهنگ بروكراتيك با نمره ميانگين3/162، غالب ترين فرهنگ حاكم بر جو سازمان ها شناسايی شده و ساير فرهنگ ها به ترتيب نمره ميانگين كسب كرده عبارتند از :فرهنگ مشاركتی:2/722، فرهنگ انعطاف پذيری:2/525 و فرهنگ ماموريتی:2/405.مقايسه ميانگين شاخص های موفقيت سازمان نشان داد كه مولفه انعطاف پذيری با نمره ميانگين 2/96 بالاترين مولفه و ساير مولفه ها به ترتيب نمره ميانگين كسب كرده عبارتند از: مولفه انسجام :2/885، مولفه سرعت:2/88 و مولفه نوآوری:2/725.در تفكيك داده های تحقيق به دو دسته 1-مراكز تحت پوشش دانشگاههای علوم پزشكی و وزارت بهداشت و2- مراكز تحت پوشش تامين اجتماعی نتايج نشان داد كه فرهنگ سازمانی غالب بر بيمارستان های تحت پوشش وزارت بهداشت، فرهنگ بروكراتيك و فرهنگ غالب در بيمارستان های تحت پوشش تامين اجتماعی فرهنگ مشاركتی می باشد.. همچنين ميانگين نمره موفقيت سازمانی در بيمارستان‌های تحت پوشش سازمان تأمين اجتماعی به صورت معنی‌داری بالاتر از ميانگين نمره موفقيت سازمانی بيمارستان‌های تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی بود. از نظر ارتباط فرهنگ سازمانی با موفقيت سازمانی تنها فرهنگ مشاركتی همبستگی مثبت با موفقيت سازمانی داشت و در ساير فرهنگ‌ها يا فرض عدم وجود رابطه تاييد شد و يا همبستگی منفی حاصل شد.نتيجه گيری: بيمارستان ها اصلی ترين سازمان های ارائه دهنده خدمت در نظام سلامت و حوزه بهداشت و درمان كشور می باشند، پياده سازی فرهنگ های مشاركتی و انعطاف پذيری، بيمارستان را در پاسخگويی به نيازهای مراجعين و بيماران افزايش داده و ضمن تامين رضايتمندی مشتريان، در راستای تحقق رسالت اصلی سازمان بيمارستان كه ارائه خدمت می باشد، نقش انكار ناپذيری ايفا خواهد كرد.

Background: One of the main goals in each organization is to achieve success. The only way to achieve this goal is resort a kind of systematic, native and functional views. Remarkable successes in the recent decades by organizations with the minimum facilities and failure of the organizations by the best material capabilities is on the other hand, demonstrates the significant role in non-material and spiritual factors in reach to success. The organizational culture is considered as an effective factor in organizational performance. The present study has been done to find relationships between these two categories; organizational culture and organizational success in the public hospitals of the Kerman cities (Kerman, Sirjan, Rafsanjan). Materials and Methods: This was a descriptive analytical cross-sectional study during the last six months in 2009.The sample size composed the public hospitals in three selected cities of the Kerman province. To define organizational culture, Richard Deft Model was used, and also to identify the organizational success orator elements were used. Simple random sampling used to choose samples and the Cochrane Formula used to define sample size. The gathered data were analyzed by descriptive (frequencies tables and diagrams) and analytical (correlation tests: Pearson, Spearman, XSquare, t-tests, ANOVA test) statistics methods through SPSS software. Results: The results showed that among all kinds of existed organizational culture, bureaucratic culture was the dominant culture with average score 3/162 and the others were: participatory:2/722, flexibility:2/525 and missionary:2/405 respectively. Comparing average score of organizational success elements showed that flexibility element with average score 2/96 was the most important element and the others were: cohesiveness: 2/885, speed:2/88 and innovation:2/725 respectively. The dominant organizational culture of subordinate hospitals in the Ministry of Health and Medical Education are bureaucratic culture. The dominant culture in subordinate hospitals of the Social Security Organization is a participatory culture. Also the average number of organization success in subordinate hospitals of the Social Security Organization is significantly greater than the average number of organization success in subordinate hospitals of the Ministry of Health and Medical Education. In relationship between the organizational culture and organization success, the participatory culture only had a positive correlation with organization success and in the other cultures, either an assumption of lack of relationship confirmed or a negative correlation was concluded. Conclusion: Hospitals are the main organizations in providing services in the health care system in each country. Implementing participatory culture, increasing hospital flexibility in an accountability to customers and patients needs play basic roles in patient’s satisfaction to achieve the main mission of the hospital organization that is providing services