بررسي جامعه شناختي پايگاه اقتصادي-اجتماعي زوجين برهرم قدرت درخانواده

A sociological survey about the effect of socio-economic status of couples on pyramid of power in family

هدف از انجام اين پژوهش بررسي جامعه شناختي تاثير پايگاه اقتصادي – اجتماعي زوجين بر هرم قدرت در خانواده در جريان زندگي زناشويي (مطالعه موردي كارمندان دانشگاه آزاد شهر تهران) مي باشد. در اين تحقيق سعي شده به اين پرشس اساسي پاسخ داده شود كه آيا پايگاه اقتصادي – اجتماعي زوجين تاثيري بر هرم قدرت در خانواده دارد يا خير؟ روش تحقيق پيمايش و ابزار مورد استفاده براي جمع آوري اطلاعات پرسشنامه مي باشد. جامعه آماري تحقيق زنان متاهل كارمند دانشگاه آزاد اسلامي مي باشند . حجم نمونه شامل 311 نفر مي باشد كه با استفاده از فرمول كوكران به شيوه نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي بطور تصادفي انتخاب شده اند . چارچوب نظري تحقيق حاضر تلفيقي از نظريه هاي خرد و كلان «نظريه منابع و نظريه كالينز»مي باشد كه با استناد به آن دو، يك بعد از عوامل موثر بر هرم قدرت در خانواده يعني پايگاه اقتصادي و اجتماعي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج كلي تحقيق بيانگر اين مطلب بود كه گرچه در گذشته هرم قدرت به صورت عمودي بوده و پدر در راس اين هرم قرار داشته و بر ديگر اعضاي خانواده سلطه داشته است،اما امروزه با بالا رفتن پايگاه زنان در خانواده در زمينه تحصيلات – درآمد – شغل،اين موضوع اهميت خود را نسبت به گذشته از دست داده است.بر اساس تصورات موجود و بر اساس نظريات جامعه شناسان هرچه منابع اقتصادي- اجتماعي شخص بيشتر باشد، داراي قدرت بيشتري است. به عبارت ديگر هر چه تحصيلات – درآمد – شغل فرد بالاتر باشد د رخانواده از قدرت بيشتري برخوردار است.يافته هاي اين تحقيق نشان داد مرداني كه از پايگاه اقتصادي – اجتماعي (تحصيلات – شغل – درآمد) پاييني بر خوردارند، به همان نسبت قدرت كمتري در خانواده دارند، و همچنين زناني كه قدرت پاييني در خانواده دارند از پايگاه اقتصادي – اجتماعي( تحصيلات – شغل – درآمد ) پاييني برخوردارند همچنين در بررسي هاي انجام شده چنين مشاهده شد كه هر چه پايگاه اقتصادي – اجتماعي مرد بالا رود قدرت زن در خانواده كاهش مي يابد و يا به عبارتي پايگاه اقتصادي اجتماعي مرد باعث مي شود قدرت به نفع مرد افزايش يابد.

This survey is a sociological research on couples’s socio-economic status effects on family’s power pyramid through matrimony life (case study: employee of Azad University, Tehran). It was trying to answer this main question that whether power pyramid of the family is influenced by socio-economic status of the couples? The survey method has been chosen and the data has been collected by questionnaires. The research population insists of 311 married employee female of Islamic Azad University who has been selected by Kochran formula by random multistage cluster sampling method. Survey’s theory frame work is on the basis of combining micro and macro theories (Collin’s & Sources) and on reliance on them, the socio-economic status out of other influencing factors on the family’s power pyramid has been examined. Finally, the total results are as follow that as known power pyramid was horizontal in the past that means father was on top of it and dominated all other family members. However, this is less important in accordance to the higher status of women in family concerning their education, income and occupation. On the basis of existing thoughts and accordance to sociologist theories, the more one’s socio-economic sources are, the more powerful pyramid is. These sources include education, occupation and income. This research revealed that men who were less powerful in the family, had a lower socio-economic status since they had low income, education and job. The same is true about women. The studies showed that the more the socio-economic of a man was, the less powerful a woman would be. In other words, the socio-economic status of a man makes him more powerful. The same is applied to women. The higher socio-economic status of woman was, the less powerful a man would be. Thus it can be said that the socio-economic status of people including education, income and job will be influence on power pyramid in the family. In contrary to the thoughts, hypothesis showed that occupation and income do not affect the power pyramid by themselves alone, however, it means that these sources should be together in order to affect the power pyramid