تحليل حق حفظ هويت خانوادگي كودك متولد از باروري مصنوعي در نظام حقوق اسلامي و اسناد بين المللي حقوق بشر

A Study of Preserving the Identity of Family for the Child Born of Artificial Insemination in Islamic and International Human Rights Documents

قابل بررسي است كه آيا حق حفظ هويت كودك كه در كنوانسيون حقوق كودك، شناسايي شده، مختصّ كودكي است كه به طور غيرقانوني از والدين طبيعي جدا شده يا كودكي مانند فرزندخوانده و كودك متولد از باروري مصنوعي را نيز در بر مي گيرد؟ از يك سو، تجربه طولاني فرزندخواندگان در محروميت از آگاهي يه اصليت كه موجب نوعي آسيب رواني است و از سوي ديگر، نقشي كه شجره نامه در روند درمان بسياري از بيماري ها دارد، موجب شد كه چنين كودكاني نيز از حيث برخورداري از اين حق مورد حمايت قرار گيرند. از اين رو در كشورهاي غربي، روند افشا، جايگزين روند محرمانگي شده است. با توجه به آمره بودن مقررات نسب در حقوق اسلام، در حقوق ايران نيز لازم است رويكرد افشا جايگزين محرمانه بودن هويت زوجين اهداكننده شود تا كودك متولد از باروري حق داشته باشد كه از اصليت خود مطلع شود؛ زيرا حقوق كودك قابل انتقال نيست. واژگان كليدي هويت خانوادگي، باروري مصنوعي، اصليت، محرمانگي، حقوق كودك.

Abstract It is a question whether the right to preserve the child’s identity as recognized by the Convention on the Rights of the Child protects only the child who is separated illegality from the birth parents or is also available to the adopted child and the child born of artificial insemination. On one hand, the long experience of deprivation of the adopted child from his origin which causes psychological damages to him, and on the other, the role that heredity plays in many disease treatments has led them to grant protection to such child. Hence, in Western countries the process of anonymity has been replaced by the policy of disclosure. In the Iranian law, regarding to the mandatory character of lineage provisions in the Islamic law, it is necessary that anonymity approach should be replaced by the disclosure policy of donor’s identity so the right of artificial insemination child to be aware of his or her origin would be protected because the child’s right is not transferable.