بررسي رفتار شاخص فشار بازار ارز در اقتصاد ايران با استفاده از يك الگوي خودرگرسيو با انتقال ملايم (STAR)

Investigating the Behavior of Foreign Exchange Market Pressure Index in Iran: Using a Smooth Transition Autoregressive Model (STAR)

هـدف اصلي اين مقاله، بررسي رفتار شاخص فشار بازار ارز (EMP)، در اقتصاد ايران طي دوره ي 1-3: 1370-1390 مي باشد؛ بدين منظور ابتدا شاخص EMP با به كارگيري يك روش الگو-مستقل محاسبه گرديد؛ نتايج اين برآورد نشان مي دهد كه شاخص فشار بازار ارز، ماهيتي غيرخطي داشته و بازار ارز ايران طي دوره ي مورد بررسي همواره با فشار كاهش يا افزايش ارزش پول داخلي مواجه بوده است؛ علاوه بر اين، در هيچ دوره اي حركتي يكنواخت و بدون فشار را تجربه نكرده است؛ چنين نتيجه اي روشن مي سازد كه براي تحليل فشار بازار ارز در ايران بايد از الگوهاي غيرخطي بهره گرفت؛ از اين رو در ادامه با به كارگيري الگوي خودرگرسيو با انتقال ملايم (STAR)، فشار بازار ارز در ايران مورد بررسي قرار گرفت؛ دراين بررسي علاوه بر وقفه هاي متغير وابسته (EMP)، نحوه ي اثرگذاري دو متغير نرخ تورم و تغييرات حجم پول نيز بر EMP مورد آزمون قرار گرفت؛ نتايج حاصل از برآوردها حاكي از آن است كه تغييرات حجم پول و نرخ تورم در رژيم افزايش فشار بازار ارز، تاثير مثبت و معناداري بر EMP داشته اند؛ اما در رژيم كاهش فشار بازار ارز، ضريب نرخ تورم، منفي و ضريب تغييرات حجم پول، بي معني بوده است.

The main purpose of this paper is to investigate the behavior of the foreign exchange market pressure index (EMP) in the context of the Iranian economy؛ To do so, in first, EMP index has been calculated by employing a Model- Independent approach؛The result of this step shows that EMP index has a nonlinear nature and foreign exchange market is faced a non smooth condition by forces of appreciation and depreciation pressure؛ Such a result makes clear that the exchange market pressure should be analysed in a non-linear model؛ On the basis of this result, then we use the smooth transition autoregressive model (STAR) to investigate the foreign exchange market pressure index behavior؛ The final results indicate that during the depreciation pressure regime, changes in money and inflation have a positive and significant effect on the EMP and during the appreciation pressure regime, inflation has a negative and significant coefficient؛