استقرارگاه هاي دوره مس و سنگ مياني(فرهنگ دالما) دشت سنقر و كليايي، كرمانشاه

The Middle Chalcolithic Settlements (Dalma Culture) of Songhor and Koliyaei Plains, Kermanshah

با وجود اينكه دوره پيش از تاريخ(خصوصاً دوره مس و سنگ) غرب زاگرس مركزي تا حدودي شناخته و به خوبي بررسي شده، اما دشت سنقر و كُليايي از بررسي و پژوهش هاي هدفمند باستان شناسان خارجي و متعاقباً ايراني بي نصيب مانده بود؛ تا اينكه در دو بررسي اخير سال-هاي 1383 و 1388 تعداد 33 محوطه مس و سنگ شناسايي و از اين ميان 9 محوطه دربردارنده سفال‌هاي نوع دالما است. تمامي نُه محوطه در كنار منابع آب و اكثراً در دامنه ارتفاعات، جاييكه دسترسي به مراتع به سهولت صورت مي گرفته، قرار دارند. با توجه به وسعت كم استقرارگاه ها و موقيعت مكاني آنها، اين محوطه ها احتمالاً روستاهاي كوچكي بوده اند كه به صورت يكجانشين يا نيمه يكجانشين مورد استفاده بوده و ساكنان آنها مي توانستند از طريق رمه داري معيشت خود را تامين نمايند. اهميت نوشتار حاضر از اين رو است كه مي تواند آگاهي هاي درخور توجهي را در رابطه با اين فرهنگ و ارتباط با مناطق همجوار همچون كنگاور، ماهيدشت و جنوب كردستان در اختيار بگذارد.

Abstract Although prehistoric periods (especially Chalcolithic) of western side of central Zagros is fairly known, Songhor and Koliyaei plains had not been sufficiently investigated neither by the foreign nor the Iranian archaeologists; however, in the course of recent investigations in 2002 and 2009, 33 chalcolithic sites were identified. Nine sites out of these thirty three ones had Dalma sherds. All these 9 sites are located close to the water resources and mostly in the hillsides, where it is easy to reach pasturelands. Considering low extent of settlements and their locations, it could be found out that there have been small sedentary or semi-sedentary villages which could satisfy their life needs by breeding herds. This paper assumes importance since it could provide valuable information on this culture and its probable interaction with its neighboring regions for us, such as Kangavar, Mahidasht, and south of Kurdistan.