بررسي ميزان نيتريت و نيترات صيفي‌‎جات و سبزيجات كشت شده در دشت‌هاي جنوبي و شرقي كرمانشاه در سال 1390

A survey on nitrite and nitrate levels in vegetables and cucurbits cultivated in northern and western plains of Kermanshah city in 2012

با توجه به اينكه سبزيجات و صيفي‌جات قابليت جذب و احتباس مقادير زيادي از نيتريت و نيترات را دارا هستند، لذا مصرف اين قبيل محصولات توسط انسان موجب به خطر افتادن سلامتي مي‌گردد. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان نيتريت و نيترات موجود در صيفي‌جات و سبزيجات كشت شده در دشت‌هاي بخش جنوبي و شرقي شهر كرمانشاه مي‌باشد. در اين مطالعه، 330 نمونه جهت تعيين ميزان نيترات و نيتريت طبق استاندارد ملي ايران (شماره4106) مورد سنجش قرار گرفت. نتايج نشان داد كه از نظر ميانگين ميزان نيتريت در سبزيجات و صيفي‌جات، در مناطق نمونه‌برداري تفاوت معني‌داري وجود دارد (01/0 > p)، اما در مورد نيترات اين تفاوت معني‌دار نبود (05/0P > ). بطور كلي در دو دشت ماهيدشت و درود و فرامان بيشترين ميزان نيتريت مربوط به غده تربچه به ترتيب 1/2±05/6 و 845/0±12/6 ميلي‌گرم بر كيلوگرم و كمترين ميزان مربوط به خيار با مقدار 022/0±1/0 و 085/0±174/0 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بود. همچنين بيشترين ميزان نيترات در دشت ماهيدشت مربوط به اسفناج (17/21±11/392 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و در دشت و درود و فرامان مربوط به غده تربچه (02/158±94/316 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و كمترين ميزان در هر دو دشت مربوط به گوجه فرنگي و به ترتيب 56/3±42/11 و 2/5±1/9 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بود. ميانگين ميزان نيتريت و نيترات در بين سبزيجات يا صيفي‌جات مختلف مورد بررسي اختلاف معني‌داري داشت (01/0 > p). با توجه به نتايج مي‌توان نتيجه گرفت كه مقدار نيتريت در بعضي از سبزيجات و صيفي‌جات مورد بررسي فراتر از مقدار مجاز است. بنابراين لازم است كه تا حد ممكن استفاده از كودهاي ازته در مزارع كشت آنها كاهش يابد.

Given that the capacity of vegetables and cucurbits absorption and retention has large amounts of nitrite and nitrate. Therefore, the intake of these products can threaten human health. The aim of this study was to determine nitrite and nitrate in cucurbits and vegetables cultivated in plains of sothern and eastern parts of Kermanshah. For this purpose, a total number of 330 samples was examined for determination of nitrate and nitrite. The samples were analyzed according to the instructions provided by the Institute of Standards and Industrial Research of Iran (No. 4106). The results showed that there are significant differences in the mean value of nitrite in vegetables and cucurbits, in the sampling locations (P < 0.01). However, this difference was not significant (P > 0.05) in the case of nitrate. The highest level of nitrite was estimated at 6.05±2.1 and 6.12±0.845 mg/kg in radish tubers and the lowest level was estimated at 0.1±0.022 and 0.174±0.085 mg/kg in cucumber samples in Mahidasht and Drood and Framan plains, respectively. In addition, the highest amount of nitrate in the Mahidasht plain was determined in spinach (392.11 ± 21.17 mg/kg) and in the Drood and Framan plain was observed in radish tubers (316.94 ±158.02 mg/kg). The lowest levels of nitrate in the both sampling areas were determined in tomatoes (11.42 ± 3.56 and 9.1±5.2 mg/kg, respectively). Moreover, a significant difference (P < 0.01) was observed in the mean quantity of nitrate and nitrite in the different vegetables or cucurbits. It was concluded that the level of nitrite in some vegetables and cucurbits was higher than acceptable limit. Therefore, it is essential to reduce the application of nitrogen fertilizers in these areas.