بررسي و نقد معاني حرف جر «با » از ديدگاه ابن هشام انصاري

دراسه معاني«البا » ونقدها من رويه ابن هشام الانصاري

جمال الدين بن هشام انصاري (761م) در تاريخ نحو عربي و تحول و پيشرفت و احياي اين علم، سهمي بسزا و نقشي عظيم دارد. او كه خالق اثر «مغني اللبيب عن كتب الاعاريب» است، نحوي مبتكر و صاحب نظري است كه در فهم، بررسي، مقايسه، استنباط و بيان مسايل و قضاياي نحوي از شيوه ها و اسلوب-هاي بديع و منحصر به فرد خود استعانت مي گيرد. حرف جر «با » از ديدگاه ابن هشام داراي چهارده معناست كه يك معناي آن زايد و ساير معاني غير زايد است. از جمله اين معاني مي توان به الصاق، تعديه، استعانت، سببيت، مصاحبت، ظرفيت، بدل، مقابله، مجاوزت، استعلا ، تبعيض، قسم، غايت، تفديه و تاكيد اشاره نمود. نگارندگان در اين مقاله مي‌كوشند به بررسي و نقد مقوله حرف جر «با » از ديدگاه ابن هشام انصاري از طريق قراين مقاليه و حاليه بپردازند.

Jamaluddin Ibn Hisham Ansari has an important role in the history, development, progress and revival of Arabic syntax. He is the creator of a masterpiece titled “Mughn? al-Lab?b ‘An Kutub al-A’?rib. He is an innovative linguist and an expert who uses novel methods and unique styles in understanding, discussing, comparing, deducting, expressing syntactic problems, and linguistic theories. The preposition “b?” has fourteen meanings from the viewpoint of Ibn Hisham, one of which is redundant and other meanings are non-redundant. These meanings include ils?q, ta’d?yah, isti’?nat, sabab?yat, mus?hibat, zarf?yat, badal, muq?bilah, muj?vizat, isti’l?’, tab’?z, qasam, ghayat, tafd?yah, and ta’k?d. In this paper, we have tried to investigate the preposition “ba” via quoted and observed evidence from the viewpoint of Ibn Hisham.