ارزيابي كارايي اردك به عنوان عامل بيولوژيك بر تنوع و تراكم علف هاي هرز در كشت توام برنج- اردك (Oryza sativa L.)

Evaluation of duck efficiency as a biocontrol agent on weed density and diversity in rice-duck farming (Oryza sativa L.)

به منظور ارزيابي اثر تراكم اردك در مزارع برنج (Oryza sativa L.) بر تنوع و تراكم علف هاي هرز، آزمايشي در سال زراعي 91-1390 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري اجرا گرديد. اين آزمايش به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار به اجرا در آمد. در اين آزمايش عامل اصلي تعداد اردك در سه سطح (شامل شاهد، 400 و 800 اردك در هكتار) و عامل فرعي رقم برنج در سه سطح (شامل طارم به عنوان رقم محلي، شيرودي و قايم به عنوان ارقام اصلاح شده) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس بيانگر اختلاف كاملاً معني دار تعداد اردك، رقم و برهمكنش آنها از نظر تراكم علف هاي هرز اويارسلام (Cyperus ssp.)، قاشق واش (Alisma plantago-aquatica L.)، سوروف (Echinochloa crus-galli L.)، عدسك آبي (Lemna minor L.)، آزولا (Azolla pinata R.Br.) و عملكرد شلتوك ارقام برنج بود. نتايج نشان داد كه كمترين ميزان تنوع و تراكم علف هاي هرز به ترتيب مربوط به تراكم هاي 800 و 400 اردك در هكتار بوده است. در ميان ارقام مورد بررسي در اين آزمايش، رقم طارم داراي كم‌ترين و رقم قايم داراي بالاترين ميزان تنوع و تراكم علف هاي هرز بودند. بالاترين ميزان تراكم علف هرز اويارسلام بذري در شاهد (بدون اردك) و در رقم قايم (67 بوته در متر مربع) مشاهده شد كه نسبت به تيمار 800 اردك در هكتار حدود 97 درصد افزايش يافته بود. بالاترين عملكرد شلتوك در تيمار 800 اردك در هكتار به ترتيب در ارقام شيرودي (3/5 تن در هكتار)، قايم (3/4 تن در هكتار) و طارم (6/3 تن در هكتار) بدست آمد كه نسبت به ارقام شيرودي (1/4 تن در هكتار)، قايم (4 تن در هكتار) و طارم (9/2 تن در هكتار) در تيمار 400 اردك در هكتار به ميزان 23، 7 و 20 درصد بالاتر بود. در مجموع نتايج نشان داد كه در شرايط آزمايش حاضر، رقم طارم و تيمار 800 اردك در هكتار با كم‌ترين ميزان تنوع و تراكم علف هاي هرز برتر از ساير ارقام و تراكم هاي مورد بررسي در اين آزمايش بودند.

In order to evaluate the effect of ducks number on weeds diversity and density in paddy fields, an experiment was conducted at Sari Agricultural Sciences and Natural Resource University during growing season of 2011-2012. Experiment was arranged in split plot based on complete randomized block design with four replications. Main factors were duck number at three levels (consisting of control, 400 and 800 ducks.ha-1) and sub plots were three contrast cultivars (including Tarom as a traditional, and Shirodi and Ghaem as improved cultivars). Results of ANOVA showed highly significant differences between ducks, cultivars and ducks × cultivar interaction in terms of weeds density including nutsedge (Cyperus spp. L.), common Water-plantain (Alisma plantago-aquatica L.), barnyard grass (Echinochloa crus-galli L.), duckweed (Lemna minor L.), azolla (Azolla pinata R.Br.) and paddy yield. Accordingly, the lowest weed density and diversity were recorded at 800 and 400 ducks.ha-1, respectively. Among rice cultivars Tarom and Ghaem had the minimum and the maximum weeds density and diversity. The highest nutsedge density (67 plant.m-2) was related to Ghaem cultivar in control (without duck) plots as much as 97% higher than 800 ducks.ha-1. Maximum paddy yield was observed in 800 ducks.ha-1 in Shirodi (5.3 t.ha-1), Ghaem (4.3 t.ha-1) and Tarom (3.6 t.ha-1) as much as 23, 7 and 20% higher than those cultivars in 400 ducks.ha-1, respectively. Finally, in the current research conditions using 800 ducks.ha-1and Tarom cultivar resulted the best performance because of the lowest weed diversity and density as compared to other treatments.