تحليلي بر تاثير شوك‌هاي ترازنامه‌اي نظام بانكي بر توليد و تورم در اقتصاد ايران (رويكرد تعادل عمومي پوياي تصادفي)

Analysis of the Impact of Banking Systemʹʹs Balance Sheet Shocks on Output and Inflation in Iranian Economy

تحليلي بر تاثير شوك‌هاي ترازنامه‌اي نظام بانكي بر توليد و تورم در اقتصاد ايران (رويكرد تعادل عمومي پوياي تصادفي) سهيلا پروين*، ايلناز ابراهيمي** و اعظم احمديان*** تاريخ دريافت:12/12/1392 تاريخ پذيرش: 4/3/1393 چكيده صنعت بانكداري ايران به‌عنوان مهم‌ترين واسطه‌هاي مالي به شمار مي‌آيد كه با ساماندهي و مديريت مناسب منابع و مصارف خود مي‌تواند زمينه‌هاي رشد و شكوفايي اقتصاد را فراهم آورد. با توجه به ارتباط گسترده شبكه بانكي با بخش‌هاي كلان اقتصاد كشور، شوك‌هايي كه از شبكه بانكي آغاز شوند، مي‌توانند رفتار كارگزاران و متغيرهاي كلان اقتصادي مانند توليد و تورم را تحت تاثير قرار دهند. در اين بين، از مهم‌ترين شوك‌هاي مربوط به شبكه بانكي، شوك‌هاي ترازنامه‌اي مانند شوك برداشت سپرده توسط سپرده‌گذاران و شوك نقدينگي بانك به‌عنوان شوك منابع و شوك ذخيره مطالبات معوق به‌عنوان شوك مصارف است. در نتيجه، بررسي اثر شوك‌هاي ترازنامه‌اي بر متغيرهاي كلان اهميت دارد. در اين مطالعه، با استفاده از روش تعادل عمومي پوياي تصادفي نيوكينزي و با بهره‌گيري از آمار سالانه اقتصاد ايران در دوره 1391-1360، به بررسي واكنش متغيرهاي كلان اقتصادي مانند توليد و تورم به شوك‌هاي ترازنامه‌اي مي‌پردازيم. براي استخراج مقدار پارامترهاي مدل DSGE‌ از روش كاليبراسيون بهره‌برداري مي‌شود و در انتها، با استفاده از گشتاورهاي اول و دوم، ضرايب خودهمبستگي و توابع عكس‌العمل صحت برازش مدل مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد. نتايج حاصل از ارزيابي مدل نشان مي‌دهد، الگوي ساخته شده با انتظارات تيوريك (نظري) و واقعيات اقتصاد ايران سازگاري دارد. نتايج حاصل از بررسي اثرات شوك‌هاي ترازنامه‌اي نيز نشان مي‌دهد كه اثرات منفي شوك ذخيره مطالبات معوق بر توليد و تورم بيش از شوك برداشت سپرده و شوك نقدينگي بانك است، اما آثار آن در مدت زمان كمتري از بين مي‌رود. از سوي ديگر، اثر منفي شوك نقدينگي از همه شوك‌هاي ديگر كمتر است و در مدت زمان بسيار كوتاه نيز از بين مي‌روند و متغيرهاي توليد و تورم سريع به وضعيت تعادل پايدار ميل مي‌كنند. كاهش نقدينگي بانك نيز مقاومت بانك را در مقابل خروج سپرده كاهش مي‌دهد و ورشكستگي بانك را تسريع مي‌كند. افزايش مطالبات معوق و در نتيجه آن، افزايش ذخيره مطالبات معوق باعث بلوكه شدن منابع و ممانعت از به‌كارگيري آن در بخش توليد مي‌شود و رشد اقتصادي را تضعيف مي‌كند. خروج سپرده نيز به‌عنوان مهم‌ترين منبع تامين مالي اعتبارات، قدرت اعتباري بانك‌ها را با كاهش مواجه مي‌سازد كه اين موضوع اثر منفي بر توليد دارد. طبقه‌بندي JEL: E12, E32, E37, E44, G21, G33. كليدواژه‌ها: مدل تعادل عمومي پوياي تصادفي، برداشت سپرده، نقدينگي بانك، ذخيره مطالبات معوق.

Analysis of the Impact of Banking Systemʹs Balance Sheet Shocks on Output and Inflation in Iranian Economy Soheila Parvin Ilnaz Ebrahimi Azam Ahmadian Date Received: 3 Mar 2014 Date Accepted: 25 May 2014 Abstract Banking industry is the most important type of financial intermediaries in Iran which, by sound organization and management of its resources and their use, can provide grounds for economic growth and prosperity. Because of the extensive network of relationships between banking sector and major sectors of the economy, shocks initiated in the banking sector can affect the behavior of economic agents and macroeconomic variables such as output and inflation. Among the set of most important shocks to bank balance sheet, we can name examples such as shocks of deposit withdrawals by depositors and bank liquidity shocks, both as liability shocks and shocks to the reserve of non-performing assets as an asset shock. As a result, the effects of banking sector balance-sheet shocks on macroeconomic variables are important. In this study, by using New Keynesian dynamic stochastic general equilibrium (DSGE) model and the annual data for the period of 1981-2012, we examine the response of macroeconomic variables such as output and inflation to banking sector’s balance-sheet shocks. To extract the parameters of the DSGE model, we use calibration method and then we use the moments of first and second order to evaluate the accuracy of the model based on autocorrelation coefficients and response functions. The results of model evaluation showed a pattern consistent with theoretical expectations and the realities of the Iranian economy. The results also showed that the negative effects of balance sheet shocks stemming from the shocks of the reserve of non-performing loans on output and inflation are higher than the shocks resulting from withdrawal of deposits and bank liquidity shocks, but the effects are diminished in shorter period of time. On the other hand, the negative impact of the liquidity shock is lower than other shocks and in a very short period of time, the effects of this type of shocks fade out and inflation and output variables rapidly converge to a stable state. JEL classification: E12, E32, E37, E44, G21, G33 Keywords: Dynamic Stochastic General Equilibrium Models, Deposit Withdrawals, Banking Liquidity, Reserve of Non-performing Loans