بررسي پتانسيل پالايش كادميوم در اندام‌‌‌هاي گوناگون اقاقيا (Robinia Pseudoacacia) و زبان‌‌گنجشك (Fraxinus Rotundifolia)

Study of Cadmium Remediation Potential in Different Organs of Ash (Fraxinus rotundifolia Mill.) and Balck locust (Robinia pseudoacacia L.)

گیاه‌‌پالایی فنّاوری استفاده از گیاهان در رفع آلودگی‏ها از جمله فلزات سنگین از محیط و تجمع آن در بافت‏ها و اندام‏های گوناگون گیاه است. در این پژوهش، توانایی دو گونة زبان‏گنجشك و اقاقیا برای گیاه‌‌پالایی عنصر كادمیوم بررسی شد. در اسفندماه 1387 تعداد 90 نهال دو‌ساله از این دو گونه در مجتمع تحقیقاتی البرز كرج كشت شد. محلول‌‌‌هایی از كلرید كادمیوم در غلظت‌های 0، 250، 500، 1000، و 2000 میلی‌‌گرم در لیتر تهیه و در خرداد‌ماه بر روی هر نهال برگ‌‌پاشی شد. سپس از برگ‌‌های هر نهال در دو نوبت در سال، یكی در مرداد‌ماه و نوبت بعدی در اوایل آبان‌ماه و شروع خزان، نمونه‏هایی برداشت شد. همچنین نمونه‏هایی از سر‌شاخه‏ها، ریشه، و خاك گلدان‏ها در دی‌‌ماه همان سال برداشت شد. غلظت كادمیوم در نمونه‏ها با استفاده از دستگاه ICP تعیین شد و داده‌‌‌ها با طرح كاملاً تصادفی بررسی شدند. نتایج نشان داد كه اختلاف مقادیر غلظت كادمیوم بین دو گونه در همۀ اندام‏ها معنی‏دار بود. میزان غلظت كادمیوم در زبان‏گنجشك در اندام‏های برگ مرداد‌ماه، برگ خزان‌‌شده، و ریشه از اقاقیا بیشتر بود. در ساقه میزان غلظت كادمیوم در اقاقیا بیشتر بود. بنابراین، از لحاظ انباشت كادمیوم، در كوتاه‌مدت (مانند بارش ناگهانی آلاینده) گونة زبان‏گنجشك ارزشمندتر، و در بلند‌مدت اقاقیا مناسب‌‌تر است. بیشترین میزان غلظت در برگ مرداد‌ماه زبان‏گنجشك (5/461 میلی‌‌گرم در كیلوگرم) بود كه بر اساس مطالعات پیشین ممكن است این گونه یك بیش‏انباشت‌‌كننده باشد.

Phytoremediation technology is the use of plants to remove pollutants such as heavy metals from the environment and accumulation of them in different plant tissues. In this study the ability of two plant species; Robinia pseudoacacia and Fraxinus rotundifolia to remediate the cadmium, was compared. 90 two-years old seedlings of these two species were cultivated in Alborz Research Centre of Karaj in March 2008. The cadmium chloride solutions with the concentrations of 0, 250, 500, 1000 and 2000 mg L-1 were foliar application on the seedlings in June 2009. Then the leaves were collected from the seedlings during two times a year, in August and at the beginning of autumn. Moreover, some samples were supplied from twigs, roots and pot soils in January 2009. The concentrations of cadmium in samples were determined by ICP and the data were analyzed by completely randomized design in SPSS. Results showed significant different between two species in all the organs. The amounts of Cd concentration in F. rotundifolia were higher than R. pseudoacacia in the mature leaf, fall leaf and roots. The amount of Cd in the stem of R. pseudoacacia was higher than the stem of F. rotundifolia. So, it could be concluded that F. rotundifolia is more valuable in accumulation of the cadmium in short time and R. pseudoacacia is more suitable in long time. The maximum concentration in mature leaf of F. rotundifolia was461.5 mg-1 kg. Therefore, it may be announced as a hyperaccumulator species based on previous studies.