بازنمايي زندگي روزمره جوانان در شهر تهران تحليل فيلم‌هاي نيمه دوم دهه 80

Representation of Young People’s Everyday Life in Tehran City Movie Analysis of the Second Half of the 80s

در مقاله حاضر با استفاده از رويكرد مطالعات فرهنگي و از دريچه نگاه متفكران نظريه انتقادي زندگي روزمره، همچون هانري لوفور، ميشل دوسرتو، و جان فيسك، و با استفاده از روش نشانه‌شناسي رولان بارت، به تحليل نشانه‌شناختي و كشف معناي تصوير بازنمايي شده از ابعاد مختلف زندگي روزمره جوانان در بستر شهر تهران در سه فيلم «طهران، تهران»، «مرهم» و «انتهاي خيابان هشتم»، و در دو سطح دلالت آشكار و پنهان پرداخته مي‌شود. انتخاب فيلم‌ها بر اساس نمونه‌گيري هدفمند و توالي زماني در ساخت فيلم‌ها براي آشكار شدن نوع نگاه كارگرداناني از نسل‌هاي متفاوت و نيز اهميت نقش شهر به عنوان عنصر پيش‌برنده روايت در آنها بوده است. تصوير ارايه شده از جوانان تهراني نشان مي‌دهد كه تلقي آنها از رابطه و موقعيت شهروندي، تلقي عمودي است كه با وجود تلاش براي مقاومت در مقابل منافع قدرت حاكم، در نهايت خود را در شرايطي به ناچار تابع و پذيراي منفعل تحولات محيط پيرامون مي‌بينند. ويژگي‌هاي خاص تهران، به مثابه اراده، نيرو، و فشاري بر جوانان، آنها را وادار به تصميم‌گيري يا واكنشي مي‌كند كه اگر در اين شهر نبودند چنين نمي‌كردند. شهري كه در اين فيلم‌ها تصوير مي‌شود محلي است كه در آن شخصيت‌ها روابطي كوتاه و ناپايدار دارند، فضاي ناامني است كه آرزوهاي جوانانش را سركوب مي‌كند و آنها را براي دست‌يابي به خواسته‌هاشان به مكاني خارج از خود سوق مي‌دهد. تهران جايگاه فاصله‌گذاري ميان قهرمانان، نسل‌ها و شهروندان خود است كه نسل جديد پرورش‌يافته در دامان خود را به بهاي تلاش براي انتخاب و تعيين سرنوشت خود، از جريان اصلي جامعه به حاشيه مي‌راند.

In this paper with the use of cultural studies approach and from the perspective of critical theory of everyday life scholars such as Henry Lvfvr, Michelle Dvsrtv, and John Fiske, and also by using Roland Barthe’s Semiotics approach, we discussed the Semiotic analysis and discovering the meaning of the image represented form different aspects of youth’s everyday life in context of Tehrann city in two levels of implicit and explicit implications at three movies” “Tehran, Tehran”, “Melissa” and “at the end of eighth Street. Films selection was based on purposive sampling and continuity in film making in order to reveal the directors view of different generation as well as the importance of the city as a driving element in the narrative. Image represented from Tehranian youths shows that their consideration of Citizenship status, is a vertical consideration that despite of their efforts in resisting the interests of the ruling power, eventually they see themselves in situations to be inevitably subordinate and passive receptive of environmental change. Special features of Tehran like will and power, put pressure on young people to make decision or reaction, and if they weren’t in this city, they would not act similar. The city that represented in this movies, is a place that characters have short and unstable relationship on it, and its insecurity atmosphere suppresses the aspirations of young people, in their demand to find their goals, tehran leads them outside its territory, Tehran is a place that put spaces among heroes, generations and its citizens ,which marginalize the new generation grew up in its context from the mainstream of the society at the expense of trying to choose and determining their own destiny