شناسايي و رتبه‌بندي عوامل موثر بر آمادگي شهروند الكترونيكي در ايران با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي فازي

Identifying and Ranking the Influential Factors on E-Citizenship Readiness in Iran Using FAHP Approach

در حوزه شهروندان ايراني- اسلامي، هدف بنيادي در سند چشم‌انداز به صورت «تحقق جامعه مردم‌سالاري ديني با استفاده از فن‌آوري اطلاعات به منظور تسهيل و دست‌يابي به عدالت اجتماعي، ارتقاي كيفيت زندگي، رشد فضايل اخلاقي و علمي شهروندان» تعريف شده است. در اين مقاله با استفاده از رويكرد فرآيند تحليل سلسه مراتبي فازي و دسته‌بندي عوامل موثر بر توانمندسازي شهروند الكترونيكي در پنج بعد زيرساخت فن‌آوري، زيرساخت قانوني، زيرساخت مديريتي، زيرساخت فرهنگي و زيرساخت آموزشي، در يك تحقيق پيمايشي و با به‎كارگيري پرسش‌نامه به رتبه‌بندي اين عوامل اقدام گرديد. نتايج نشان داد زيرساخت‌هاي فن‎آوري در بين ديگر زيرساخت‌ها بيشترين اهميت را دارا مي‎باشد. هم‎چنين در حوزه زيرمعيارها به ترتيب گسترش شبكه‌هاي اينترنتي و پهناي باند، تدوين نظام نامه آيين‌نامه و مقررات در حوزه فن‎آوري اطلاعات، وجود مديران متخصص و باتجربه در زمينه فن‎آوري اطلاعات، افزايش آگاهي حفاظت از حريم شخصي، تهيه زيرساخت‌هاي مورد نياز مدارس (سخت‌افزار و نرم‌افزار)، تعداد نيروي متخصص در زمينه فن‎آوري اطلاعات، آموزش تعامل در اينترنت از عوامل توانمندسازي در تربيت شهروند الكترونيكي شناخته شد.

In Islamic-Iranian citizen’s area, the fundamental objective in ‎Perspective Document for Iran has been defined as "to meet religious democratic society with the use of IT in order to facilitate and achieve social justice, promotion of life quality, and citizensʹ moral and scientific virtues development. Using fuzzy analytical hierarchy process (FAHP) approach, this research, focusing on five dimensions, namely technological, legal, managerial, cultural and educational infrastructures, intended to classify influential criteria in enabling e-citizens. The research method was descriptive survey and structured questionnaire was used for data collection. Results indicated that technological infrastructures were of greater importance than the others. Also, among the sub-criteria, factors such as internet networks and bandwidth extension, charter and regulations compilation in IT area, the existence of expert and experienced IT managers, privacy security awareness increase, providing infrastructures for schools (software and hardware), number of IT experts, and interaction training in internet were recognized, respectively, as enabling factors in e-citizens training.