ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ دانش‌آموزان دختر مبتني بر الگوي ارتقاي سلامت با رويكرد تحليل مسير

Factors affecting physical activity in female high school students: a study based on the health promotion model using path analysis approach

امروزه يكي از چالش‌‌هاي جدي سلامت همگاني در ميان نسل نوجوان، چاقي و بي‌تحركي است. ورزش و تحرك مهمترين راه پيشگيري از بروز چاقي و تبعات آن است. هدف مطالعه حاضر، بررسي عوامل موثر بر فعاليت جسماني دانش‌آموزان دختر مبتني بر الگوي ارتقاي سلامت با رويكرد تحليل مسير بود. اين مطالعه مقطعي بر روي 500 نمونه دانش‌آموز دبيرستاني شهر كاشان كه به روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي از بين مدارس مورد نظر انتخاب شدند، انجام شد. پرسشنامه‌اي كه حاوي سازه‌هاي الگوي ارتقـاي س?مت ( موانع درك شده، خودكارآمدي، عواطف درك شده، حمايت اجتماعي، عزت نفس) و فرم فعاليت بدني مخصوص نوجوانان بود همراه با پرسشنامه دموگرافيك بين دختران توزيع و از طريق مصاحبه توسطكارشناسان دوره ديده جمع‌آوري شد. سپس، داده‌ها از طريق روش آماري تحليل مسير با استفاده از نرم افزار LISREL8.8 تجزيه و تحليل شدند.كليه سازه‌هاي الگوي ارتقـاي س?مت بجز موانـع درك‌شده ارتباط معني‌دار مثبتي (مستقيم يا غير مستقيم ) بـا رفتار فعاليت جسماني داشتند. عزت نفس بيشترين ميزان تبيين‌‌كنندگي (46/0, B = 001/0 P < ) را در ارتباط با رفتار فعاليت جسماني نشان داد. كليه سازه‌هاي الگوي ارتقـاي س?مت، 52 درصد از تغييرات واريانس فعاليت جسماني را تبيـين كـردند. مطالعه حاضر نشان داد كه الگوي ارتقـاي س?مت كاربرد مناسبي در تبيين فعاليت جسماني دانش‌آموزان دختر دارد. استفاده از الگوي ارتقاي س?مت با تمركز بر روي بهبود عزت نفس و ارتقاي خودكارآمدي در ايـن جمعيـت در مداخلات آتي مي تواند نتايج ثمربخشي به همراه داشته باشد.

Objective (s): Childhood obesity and sedentary lifestyle are one of the most serious public health challenges. Physical activity and exercise are an important way to prevent obesity and its consequences. The purpose of this study was to evaluate factors affecting physical activity in female high school students. Methods: The Pender’s health promotion model served as the framework for this cross-sectional study, which included a total of 500 female high school students in Kashan, Iran. The data were collected through interviews. The interviewers were conducted based on health promotion model (self efficacy, perceived affect, perceived barriers, perceived social support, self-esteem). The data were explored using path analysis. Results: All constructs of the health promotion model except perceived barriers were significantly related to the girls’ physical activity. Self-esteem (B=0. 46, p < 0/001) had the highest correlation with the girls’ physical activity. All constructs of the health promotion model accounted for 52% of variance for physical activity. Conclusion: The results of this study demonstrated that the health promotion model predicted variance in physical activity among students. Theory-based interventions focusing on self-esteem and self-efficacy should be implemented to improve physical activity among female students. Key Words: health promotion model, girl students, physical activity