سيستم‌هاي حمايت اجتماعي در دسترس مادران استفاده‌كننده از حمل جايگزين (رحم جايگزين): چالشي فراروي مراكز ناباروري

Social support systems available to surrogacy commissioning mothers: challenge facing infertility centers

مقدمه: يكي از متغيرهاي موثر در ايفاي نقش مادري، دسترسي به منابع حمايتي است. مادران استفاده كننده از حمل جايگزين علاوه بر مواجهه با چالش‌هاي مادر شدن براي اولين بار، با موقعيت منحصر به فردي مواجه هستند؛ اما تا كنون مطالعه‌اي به بررسي تجارب اين مادران و بررسي نحوه‌ي دسترسي آنان به منابع حمايتي مورد نياز نپرداخته است. شناسايي اين منابع به منظور برنامه‌ريزي مبتني بر نياز مددجويان و استفاده بهينه از اين منابع در جهت كاهش تنش و دشواري‌هاي انتقال به نقش مادري ضروري است. هدف: اين مطالعه با هدف بررسي ادراكات مادران استفاده كننده از حمل جايگزين از سيستم‌هاي حمايتي‌شان فرآيند مادر شدن صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه با رويكرد كيفي طي بيست ماه در سال‌هاي 1389-1391 صورت گرفته است. روش گردآوري داده‌ها مصاحبه بدون ساختار و عميق و نمونه گيري مبتني بر هدف بوده است. به طور كلي در اين پژوهش 32 مصاحبه با 15 مادر استفاده كننده از حمل جايگزين و 5 نفر از پرسنل مراكز ناباروري كه در ارتباط نزديك با اين مادران بودند، انجام شد. محيط پژوهش پژوهشگاه رويان و ساير مراكزي ناباروري خصوصي، دولتي، مطب‌ها و مراكز ناباروري شهرستان‌ها كه حمل جايگزين در آن‌ها صورت مي‌گيرد، بود. تحليل داده‌ها به روش آناليز محتواي متعارف صورت گرفت. يافته‌ها: در طي فرآيند آناليز محتوا در نهايت دو تم كه نشان دهنده ماهيت و ابعاد درك مادران استفاده كننده از حمل جايگزين از منابع حمايتي آن‌ها در فرآيند مادر شدن بود، آشكار شد. اين تم‌ها شامل : برخورداري از تكيه گاه شامل دو طبقه اصلي «بهره‌مندي از حاميان معتمد» شامل 6 زير طبقه و «حمايت مراكز ناباروري در تسهيل فرآيند مادر شدن» شامل 4 زير طبقه . همچنين تم حمايت غير اثربخش شامل سه طبقه اصلي «عدم كفايت خدمات سازماني»، «عدم برخورداري از حمايت كافي همسر و اطرافيان» و «حمايت درك نشده» مي باشد كه هر يك داراي زير طبقات فرعي و فرعي‌تري مي باشند. نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان مي‌دهد با وجود منابع حمايتي اندك دردسترس در خانواده و جامعه، مادران آگاهانه از آن صرف‌نظر نموده و در جستجوي تكيه‌گاه‌هايي قابل اطمينان و افرادي معتمد براي ياري شدن هستند. آگاهي از نيازهاي مادران مي‌تواند راهنمايي جهت تمركز خدمات بوده و به مديران، برنامه‌ريزان و به ويژه مسيولين مراكز ناباروري در برنامه ريزي‌هاي آتي كمك نمايد.

Introduction: One of the factors affecting maternal role is access to supportive resources. In addition to the challenges of motherhood surrogacy commissioning mothers for the first time, are faced with a unique situation. But so far no study to examine the experiences of these women and how to access support resources. In order to identify these resources is essential for planning based on client needs and optimal use of these resources that reduce stress and hardship of the transition to motherhood. Aim: This study has examined surrogacy commissioning mothers’ perceptions of their support systems in the process of becoming a mother. Method: This study has been done with qualitative approach from August 2010 to Jun 2012. The method of data collection was unstructured interview and sampling was purposeful. Generally 32 interviews were done with 15 commissioning mothers with gestational surrogacy and 5 infertility centers’ personnel. Environment of research was Royan Research Center in Tehran and other governmental or nongovernmental infertility centers, hospitals and clinics that have done surrogacy in Iran. Data analysis has been done by use of conventional content analysis method. Results: During the process of content analysis, two themes was revealed that indicate the nature and dimension of commissioning mothers perception about their support resources in the process of becoming a mother. These themes was including: 1. Having the support containe of two main categories “Benefit from the support of a trusted” and “support of infertility centers in facilitation of motherhood process” and 2. Non-effective support containe of three main categories: “Inadequacy of organizational services”, “Lack of adequate support from husband, family and friends” and “Not percepted support”. Each one has a more sub-sub-sub-classes. Conclusion: Findings show that despite the limited resources available to support of mothers in the family and community, mothers ignore them consciously and they looking for someone who are reliable and trustworthy to help them. Awareness of mothers needs can help to managers, planners and officials, especially in infertility centers in future planning.