فرگه و مسيله عينيت نقدي بر عنان گسيختگي معنا

Frege and the Problem of Objectivity; a Criticism of Waywardness of Meaning

از جايگاه يك رياضي دان، فرگه وارد بحث مناقشه انگيزي مي شود كه مكاتب مهم فلسفي از جمله رياليسم، ايدياليسم و تجربه گرايي مدت ها به آن اشتغال داشتند. اين حيطه بحث كه مي توان آن را با نام كلي نحوه ارتباط ذهن و عين مشخص كرد، در انديشه فرگه به منظور ارايه توضيح مقبولي درباره شالوده رياضيات مطرح مي شود. براساس ديدگاه فرگه، كسي كه خود را در جهان و در تعامل با ديگران مي ديد، نظريات مطرح در اين زمينه راضي كننده نبود. اين نظريات كه به روان شناسي گرايي، خودانگاري، نسبي گرايي و منحصر دانستن عرصه موجودات در امور محسوس مي انجامند، نمي توانند به خوبي از عهده توضيح بناي علم و ادراك و نحوه ارتباط با ديگري برآيند. فرگه به دنبال بنيادي از انديشه است كه صرفا عبارت از چند اصل موضوعي نبوده، بلكه امر عيني و در دسترس همگان را پيش چشم داشته باشد؛ بنايي كه مي تواند تبيين علمي را استوار سازد. در اين جستار ما ضمن بيان پيش زمينه اي از نحوه تدارك عينيت در انديشه كانت، درباره تبيين عينيت در انديشه فرگه تحقيق مي كنيم و از حاصل آن، برخلاف آنچه ميان هرمنوتيسين ها شايع است، اشاراتي به در دسترس بودن معناي عيني خواهيم داشت.

As a mathematician, Frege enters a disputable discussion that has preoccupied important philosophical schools – including realism, idealism and empiricism – for years. This discussion that can be generally called ‘the relationship between mind and entity’ is put forward by Frege in order to present an acceptable explanation on the basis of mathematics. In Frege’s view, a disciplined thinker who finds himself interacting with others in the world, the theories put forward in this regard are not satisfying. These theories – which lead to psychologicism, subjectivism, relativism, and restricting beings to sensible ones – are not capable of explaining the basis of knowledge and perception and their relationship. Frege seeks a basis of thought that is not merely restricted to some postulates and works on objective things available for all, a basis that can strengthen the scientific explanation. In this essay, while stating a background of objectivity on Kant’s thought, we investigate the explanation of objectivity in Frege’s thought, referring, accordingly, to availability of objective meaning, unlike what is common among the hermeneutists.