بررسي خصوصيات محرك رشد گياهي برخي باكتري‌هاي ريزوبيومي جداسازي شده از خاك‌هاي ايران

Evaluation of plant growth promoting characteristics of some Rhizobia isolated from soils of Iran

باكتري‌هاي ريزوسفري محرك رشد گياه (PGPR) به گروه مختلفي از باكتري‌ها اطلاق مي‌شود كه با يك يا چند مكانيسم، عملكرد گياهان را افزايش مي‌دهند. در اين پژوهش، برخي صفات محرك رشد گياه مثل انحلال فسفات‌هاي كم‌محلول معدني، توان توليد آنزيم ACC- دآميناز و هورمون اكسين، در 60 باكتري ريزوبيومي (متعلق به گونه‌هاي ريزوبيوم لگومينوزاروم بيووار فازيولي، ريزوبيوم لگومينوزاروم بيووار ويسيه و سينوريزوبيوم مليلوتي) انتخاب شده از بانك ژن گروه مهندسي علوم خاك دانشگاه تهران، مورد ارزيابي قرار گرفت. طبق نتايج به‌دست آمده، تمامي جدايه‌ها توان توليد اكسين را با ميانگين 76/2 ميلي‌گرم بر ليتر داشتند و مقدار توليد آن از 86/10-45/0 ميلي‌گرم بر ليتر متغير بود. همچنين تعداد 25 جدايه (6/41 درصد) توان توليد ACC- دآميناز را نشان دادند. نتايج ارزيابي توان حل فسفات‌هاي كم‌محلول معدني در محيط جامد اسپربر (روش نيمه‌كمي) نشان داد كه 73 درصد جدايه‌ها توانايي انحلال فسفات را دارند و متوسط قطر هاله به قطر كلوني در روز 12 انكوباسيون بين مقادير 05/1-07/2 و مقدار فسفر انحلال‌يافته توسط جدايه‌ها در محيط مايع اسپربر پس از 120 ساعت انكوباسيون بين مقادير 6/158-2/3 ميلي‌گرم بر ليتر متغير بود. به‌علاوه، همبستگي منفي معني‌داري (**906/0- =r) بين فسفر حل‌شده و pH محيط رشد وجود داشت. در اين پژوهش جدايه‌هاي متعلق به گونه سينوريزوبيوم مليلوتي در تمامي صفات نسبت به ساير جدايه‌ها توانمند ارزيابي شدند. بنابراين، انتخاب و تهيه زادمايه جدايه‌هاي توانمند متعلق به اين گونه و بررسي اثرات آن‌ها براي ارتقاي كيفيت محصولات كشاورزي مختلف، مي‌تواند به‌عنوان يك روش زيستي ساده و سازگار با محيط زيست مدنظر قرار گيرد.

Plant Growth Promoting Rhizobacteria (PGPR) is referred to a heterogeneous group of beneficial rhizosphere bacteria that could enhance plant yield through one or more mechanisms. In this study, some of Plant Growth Promoting Characteristics such as solubilizing of insoluble inorganic phosphate, ability to production of ACC-deaminase enzyme and auxin were evaluated in 60 Rhizobia (belonged to the species Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli, Rhizobium leguminosarum biovar viciae and Sinorhizobium meliloti) selected from Gene Bank, Department of Soil Science, Tehran University. Results showed that all isolates have the ability to produce auxin, ranging from 0.45 to 10.86 mg/l averaged by 2.76. Also, 25 isolates (41.6%) showed the ability to produce ACC-transaminase. The results of evaluation of solubilizing of insoluble inorganic phosphate in sperber solid media revealed 73% of strains was able to phosphate solubilizing and the ratio of halo diameter to colony diameter was ranging from 1.05 to 2.07 in 12 day after incubation. Also, in sperber liquid media the amounts were between 3.2-158.6 mg/l after 120h of incubation. There was a significant negative correlation (r= -0.906**) between solubilized Phosphorus and the final pH of the growth medium. In this study, isolates belonged to the species Sinorhizobium meliloti in all characteristics were powerful than the other isolates. So, it is suggested to select and prepare the inoculum superior isolates belonging to this species and to evaluate their effects for the promotion of quality yield of different agricultural crops, as a biologic alternative and environmental friendly.