نظريه عدم امكان شناخت حقيقت اشيا از ديدگاه ملاصدرا

Mullā Sadrā on the Impossibility of Knowing the Reality of Objects

مسيله اين پژوهش، تحليل ديدگاه ملاصدرا در نقد نظريه عدم امكان شناخت حقايق اشيا و نيز بررسي انتقادي نظريه ملاصدرا در امكان شناخت حقايق امور است. ملاصدرا دو نظريه امتناع شناخت حقايق بسايط و امتناع شناخت حقايق همه اشيا را نقد و تحليل مي‌كند. بنا بر نظر ملاصدرا، ماهيت را مي‌شناسيم در عين آن‌كه وجود را نمي‌شناسيم. اين بدين معني است كه ما حقايق اشيا را مي‌شناسيم و عدم معرفت به همه لوازم اشيا به سبب عدم علم به وجود آن‌هاست، نه عدم علم به ماهيت آن‌ها؛ عدم آگاهي ما به همه لوازم و آثار اشيا معلول عدم علم به حقيقت وجود شي است، اما بر اساس تعابير مختلفِ رابطه ماهيت و وجود در حكمت متعاليه، امكان ندارد كنه ماهيت چيزي را بشناسيم و از حقيقت وجود آن بي‌خبر بمانيم؛ علاوه بر اين‌كه تحويل مفهوم حقيقت به ماهيت، در نظريه عدم امكان شناخت حقيقت، نارواست. تبيين رابطه وجود و ماهيت نشان مي‌دهد كه نمي‌توان بين علم به ماهيت يك شي موجود خارجي و علم به وجود آن مرز عبورناپذيري قايل شد.

This research is aiming at analyzing Mull? Sadr?ʹs view on the theory of impossibility of knowing the reality of objects. Sadra criticizes the theory of impossibility of knowing reality of simple objects as well as that of impossibility of knowing reality of all objects. Sadra believes that although we know natures of things, we do not know the reality of existence. This means that we know the reality of things and the lack of knowledge of their attributes and properties does not infer the lack of knowledge of their nature. But it seems to us, based on different interpretations of the relationship between nature and existence in Transcendent Philosophy, that it is impossible to know what the nature of objects is and at the same time remain unaware of the reality of their existence. Besides, the reduction of reality to nature in these theories is not the case. According to Mull? Sadr?, we can know reality of objects via presence not conceptual knowledge.