بررسي بهره وري بارش و آبياري تكميلي در چند رقم گندم

An investigation of rainfall and supplementary irrigation productivity in some wheat cultivars

در مناطق كم آب يكي از گزينه هاي موثر در افزايش توليد، ارتقا بهره وري آب است. اين مهم با بهبود هم زمان مديريت هاي آبياري و زراعي به دست مي آيد. به همين منظور آزمايشي با شش تناوب به همراه شش رقم گندم در دو شر ايط آ بياري تكم يلي و د يم در قالب طرح آماري كرت هاي نواري در سه تكرار بر 1386 مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد - مبناي طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سال هاي 90 كه عملكرد گندم تحت تاثير ارقام، شر ايط اقل يمي و آ بياري متفاوت بوده ول ي تناوب مختلف گندم در عملكرد تاثير مع ني داري نداشت . در سال هايي كه سهم باران از كل آب مصرفي گياه حدود 75 درصد بود، 1390- عملكرد گندم آبي با عملكرد گندم ديم تفاوت معني داري نداشت. عملكرد گندم آب ي از سال 86 21 و 88 درصد بيش تر از عملكرد گندم د يم بود. بالاترين عملكرد و همچن ين ،6 ، به ترتيب در حدود 69 بود . N-81- و 18 N-80- بالاترين كار ايي مصرف آب بر مبنا ي بارش و آب آبي اري مربوط به ارقام 19 1 و / 1 و 1 /31 ،1/79 ،1/ كارايي بارش در زمين تحت كشت گندم در چهار سال متوالي به ترتيب برابر با 67 2 كيلوگرم دانه گندم به ازاي هر / 0 و 2 /81 ،0/36 ،0/ كارايي مصرف آب آبياري نيز به ترتيب معادل 75 مترمكعب آب مصرفي به دست آمد. از آن جا كه آبياري تكميلي اثربخشي لازم در افزايش بهره وري آب را در تمام سال ها نداشت، در شرايط استان گلستان بهتر است آ بياري گندم تنها در دوره بحران ي كمبود آب صورت گيرد و مقدار آب صرفه جويي شده براي مناطق كم آب و يا براي كشت تابستانه اختصاص يابد.

In areas with water scarcity, improving water productivity is one of the most effective options to increase production. This is achieved by improving both crop and irrigation management. An experiment was laid out in strip plots with a randomized block design consisting of six rotations, six cultivars of wheat and two irrigation regimes (rain-fed and supplementary irrigation) treatments with three replications during four years (2007-2011). Results showed that varieties, climate conditions and irrigation affected wheat production. In contrast, different rotations of wheat did not have significant effect on wheat yield. In the years that a significant portion of the total crop water requirement was provided by rainfall about 75 percent, yield potential of irrigated wheat was low and also there was no significant difference between wheat yields in irrigated and rainfed conditions. So that, irrigated wheat yield obtained was about 69, 6, 21 and 88 percent higher than the rainfed wheat, respectively from 2007-2011. Rainfall use efficiency of wheat in four consecutive years was 1.67, 1.79, 1.31 and 1.1 and irrigation water use efficiency was 0.75, 0.36, 0.81 and 2.2 Kg/m3, respectively. Highest wheat yield and also highest rainfall/irrigation use efficiency is related to the cultivars N-80-19 and N-81-18. Since supplemental irrigation in most cases has not led to increased water productivity in Golestan province condition, wheat irrigation should be done in the critical period of wheat growth and saved water could be allocated to water scarce areas or for the summer crops.