جايگاه سادات در منصب كلانتري در دوره صفويه

Historical Analysis of Relationship between Siadat and Kalantar Position in the Safavid Era

دوره صفويه به‌دليل اتخاذ روي‌كردهاي مشخص در حوزه سياست و مذهب، دوران حضور پررنگ سادات است. اين حضور سادات را مي‌توان در قالب مناصب اختصاصي و غيراختصاصي پي‌گيري كرد. در پژوهش‌هاي صفويه‌شناسي، كلانتري از مناصب غيراختصاصي است. بررسي‌ها نشان مي‌دهند حضور سادات در اين منصب فراگيرتر از ديگر شغل‌هاي غيراختصاصي آن‌هاست. حتي گاهي وراثت نيز در اين پديده ديده شده است. در اين پژوهش با تحليل‌هاي آماري و تبيين‌هاي علّي، حضور چشم‌گير سادات در منصب كلانتري بررسي شده است؛ بنابراين اسم و رسم تمام سادات صاحب‌منصبِ كلانتري استخراج شده است. برپايه نتايج اين پژوهش، شغل كلانتري با صبغه بينابيني (حكومت- رعايا) با سيادت كه- در جامعه منزلت داشت و داراي كاركرد براي حكومت بود- نسبت مستقيم دارد؛ ازهمين‌رو، هم حكومت صفوي و هم جامعه در موقعيت‌هاي برابر، سادات را براي تصدي اين شغل ترجيح مي‌دادند. همچنين، وراثت نيز در اين تصدي‌گري لحاظ مي‌شده است.

Set in the realm of politics and religion in the Safavid period’s approaches, The Sadat have a significant presence in this era. This presence can be followed in specific and non-specific postions.in this context, Kalantar in the Safavid research was included as non-specific postions. Studies show that the presence of Sadat in this post ion is more comprehensive than in other non-specific jobs. This phenomenon has been observed even when inheritance was considered. This study is an attempt to provide statistical analysis and causal explanations to check the significant presence of Sadat in Kalantar position, so, extraction of the names of all Kalantar Sadat has been taken into account. The results show that Kalantar position with intermediate overlay (government-people) had a direct relationship with Siadat that contained social status and state function. So both Safavids and the then society in the equal opportunity used to choose Sadat for this job. This study further reveals in this phenomenon, inheritance is considerd.