نقش محافظتي استروژن و پروژسترون بر بافت معدي به دنبال ايسكمي- رپرفيوژن معدي در موش‌هاي صحرايي نر

The Protective Role of Estrogen and Progesterone on Gastric Tissue Following Gastric Ischemia - Reperfusion in Male Rats

زمينه و هدف: آسيب ايسكمي- پرفيوژن مجدد (Ischemia-Reperfusion )(I/R) به كرات در شرايطي مثل جراحي، هموراژي، سوختگي، تروما و عفونت اتفاق مي افتد. همچنين مشخص شده است كه جنس ماده مقاوت بيشتري نسبت به جنس نر دارد كه نشان دهنده عملكرد محافظتي هورمون‌هاي جنسي زنانه است. لذا هدف از اين تحقيق تعيين نقش استروژن، پروژسترون و تركيب اين دو استروييد در حفاظت از آسيب معدي ناشي از I/R مي باشد. روش بررسي: 40 سر رت نژاد ويستار به طور تصادفي به چهار گروه سالم (intact)، آسيب ايسكمي- رپرفيوژن (I/R)، I/R + استراديول با دوز 1 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم(E)، I/R+ پروژسترون با دوز 16 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم (P)و + I/R تركيب استراديول (1 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم)+ پروژسترون (16 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم) تقسيم شدند. بعد از بيهوشي حيوان و لاپاراتومي، شريان سلياك به مدت 30 دقيقه مسدود شده و سپس گردش خون به مدت 24 ساعت برقرار شد و نهايتا پارامترهاي مورد نظر بررسي گرديد. نتايج بصورت ميانگين± انحراف معيار بيان و 05/0P < معني‌دار تلقي گرديد. يافته‌ها: غلظت اسيد معدي بعد از القاي آسيب ايسكمي- رپرفيوژن معدي به مقدار قابل توجهي افزايش يافت (001/0P < ). درمان با استراديول، پروژسترون (05/0P < ) و تركيب استراديول و پروژسترون (01/0P < ) به‌طور معناداري ميزان اسيد معدي را كاهش داد. ارزيابي هيستوپاتولوژيك بافت معدي نشانگر حضور يك زخم معده‌ي فعال همراه با خراش‌هاي سطحي و خونريزي، ادم زير مخاطي و التهاب مشخص در گروه ايسكمي- رپرفيوژن بود. در گروه هاي تحت درمان با استروژن و پروژسترون، اولسر مشاهده نشد و ليكن خراشهاي سطحي، ادم و التهاب ديده شد. نتيجه گيري: با توجه به اثرات كاهش دهنده‌ي اسيد و ويژگي‌هاي محافظتي استروژن و پروژسترون بر بافت معدي به دنبال آسيب ايسكمي- رپرفيوژن معدي ايجاد شده، شايد بتوان از استروييدهاي جنسي زنانه در رفع اختلالات ايسكميك دستگاه گوارش استفاده كرد. واژگان كليدي: استروژن، پروژسترون، اسيد معده، موش صحرايي، ايسكمي- رپرفيوژن

Background and Objective: Ischemia-reperfusion (I/R) injury repeatedly occurs in situations such as surgery, hemorrhage, burns, trauma, and infection. It has also been found that females were more resistant than males, indicating that female sex hormones have a protective function. The aim of this study was to determine the role of estrogen, progesterone, and their combination in protecting the gastric damage induced by I/R. Materials and Methods: 40 Wistar rats were randomly divided into four groups: intact, ischemia - reperfusion (IR), IR + estradiol (1mg/kg), IR + progesterone (16 mg / kg) (P) and IR + combination of estradiol (1mg / kg) and progesterone (16 mg / kg). After animal anesthesia and laparotomy, celiac artery was occluded for 30 minutes and then circulation was established for 24 hours. Results expressed as mean ± SEM and P < 0.05 was considered statistically significant. Results: The gastric acid concentration significantly increased after induction of gastric ischemia - reperfusion (p < 0.001). Treatment with estradiol, progesterone (p < 0.05) and combined estradiol and progesterone (p < 0.01) significantly reduced gastric acid levels. The histopathological evaluation of gastric tissue indicated the presence of gastric ulcer with active bleeding, erosion, submucosal edema and identified inflammation in ischemia - reperfusion group. In groups treated with estrogen and progesterone, the ulcer was not found; however, erosion, edema and inflammation of serous surfaces were observed. Conclusion: Regarding acid-lowering and protective effects of estrogen and progesterone upon gastric tissue following gastric ischemia-reperfusion, female sex steroids can be used to reduce gastrointestinal ischemic disorders. Keywords: Estrogen, Progesterone, Gastric acid, Rat, Ischemia- reperfusion