ارزيابي عوامل اثر گذار بر عدم تحقق پذيري طرح هاي جامع شهري در ايران و چالش هاي مربوط به آن (مطالعه موردي: محور تاريخي– فرهنگي منطقه 6 شهر تبريز )

طرح جامع تبريز با الهام از الگوي سنتي در سال 1374، به تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران رسيده، لكن تهيه طرح تفصيلي آن تا سال 1382 معطل مانده و ارائه نشده بود. با عنايت به اينكه افق طرح جامع تا سال 1383 و آمارهاي برداشتي، داده ها و اطلاعات مقدماتي تهيه طرح جامع، مربوط به سالهاي 72-1374 مي باشد طرح به روز بودن خود را از دست داده، با اين اوصاف بين زمان تهيه طرح و افق پيشنهادي براي سال 1383 و وضع موجود در سال 1383 واقعيت ها، تشابهات و تبايناتي وجود دارد كه اين پژوهش سعي در شناسايي آنها خواهد نمود. در اين پژوهش به طور موردي منطقه 6 محور تاريخي- فرهنگي طرح جامع شهر تبريز و ميزان موفقيت طرح در اين منطقه مورد بررسي قرار گرفته است. سرانه كاربريهاي مختلف در منطقه در زمان تهيه طرح و افق پيشنهادي و وضع موجود مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. براي دستيابي به نتايج تحقق پذيري طرح در اين منطقه، ابتدا سرانه ها با در نظر گرفتن كمبودها در سه دوره زماني وضع موجود آن زمان (سال 1373)، افق پيشنهادي در سال 1383 و وضع سال 1383 به تفكيك كاربري هاي مختلف اراضي بحث شده­است. در اين پژوهش از هر دو روش گردآوري مستقيم غير مستقيم گرد­آوري اطلاعات استفاده شده است. اطلاعات لازم از طريق 120پرسشنامه تكميل شده توسط كارشناسان در حوزه هاي مرتبط به دست آمده است و براي بررسي و تجزيه و تحليل داده ها از مدل توصيفي _تحليلي SWOT استفاده شده است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد كه طرح جامع در اين محدوده تحقق نيافته است و چالشهاي زير در اين راستا نمايان شده است: 1- محاسبه نادرست تحولات جمعيتي (اختلاف تقريبي 650000 نفري) 2- عدم تحقق سلسله مراتب مراكز شهري (2 محور از 5 محور پيشنهادي) 3- عدم تحقق جمعيت پذيري مناطق و محلات شهري و به تبع آن عدم تحقق تراكم هاي پيشنهادي (شمال شرقي شهر).