برآورد آستانه‌هاي فنولوژيكي‌كشت زعفران در استان اصفهان براساس آمار درجه حرارت روزانه

The estimation of phenological thresholds of Saffron cultivation in Isfahan province based on the daily temperature statistics

در اين تحقيق آمار درجه حرارت روزانه ايستگاه‌هاي هواشناسي، براي برآورد تاريخ احتمال وقوع اولين و آخرين دماي يخبندان، آستانه هاي فنولوژي زعفران، تاريخ گلدهي وآبياري ارزيابي شد. در ادامه احتمال تاريخ هاي به دست‌آمده با روش هاي مختلف در سطوح احتمال مختلف براساس نرم‌افزار Smada برازش داده شد. برآورد سطح احتمال 95 درصد، به ‌عنوان تاريخ بهينه در محيط نرم‌افزار 3/9ArcGIS با استفاده از روش درون يابي كوكريجينگ براي كل استان اصفهان پهنه‌بندي گرديد. زمان رخداد دماهاي كمينه متاثر از شرايط جغرافيايي و ارتفاعي هر منطقه مي باشد، به‌ طوري‌ كه اولين رخداد دماي يخبندان پاييزه در مناطق مرتفع نيمه غربي استان اصفهان در اوايل آبان ماه و در مناطق كم ارتفاع نيمه شرقي در اواخر آذرماه رخ مي دهد. رخداد دماي شبانه‌روزي، از نيمه اول مهرماه تا نيمه دوم آبان ماه متغير است. از غرب به شرق استان اصفهان زمان رخداد اين آستانه تا يك ماه تاخير دارد. تاريخ بهينه گلدهي زعفران بر اساس شرايط اقليمي از نيمه اول مهر تا اواخر آبان ماه متغير است. با در نظر گرفتن تاريخ گلدهي و نياز درجه روز زعفران، زمان آبياري قبل از گلدهي از نيمه دوم شهريور ماه در نيمه -غربي تا اوايل آبان ماه در مناطق شرقي ادامه خواهد داشت. از نظر شرايط دمايي مناطق غرب، مركز، شمال و شرق استان اصفهان براي توسعه محصول زعفران مناسب تر به نظر مي رسد. بيشترين ميزان نياز آبي براساس تبخير و تعرق منطقه مورد مطالعه و ضريب گياهي زعفران، در مراحل مياني، انتهايي و اوليه رخ مي-دهد.

In this research, the statistics of daily temperature of meteorology stations for estimating the probable occurrence of the first and last frost temperature, the phonological thresholds of saffron and its flowering and irrigation dates were explored. Furthermore, by applying different methods, the probabilities of the attained dates in different probability levels were fit in Smada software. The estimated probability level of 95 percent, as the optimum date, was donated for the entire Isfahan province in ArcGIS9/3 software environment using the interpolation method of Cokriging. The time of occurrence of minimum temperatures is under the influence of the geographical and height condition of each region and the first fall season frost occurs in high regions of the eastern half of Isfahan province at the beginning of November and in the low-lying eastern regions in the late December. The occurrence of daily temperature is changeable from the first half of October and the second half of November. From the west to the east of Isfahan, the time of occurrence of this threshold has a delay of about one month. The optimum flowering date of saffron, based on climatic conditions, is from the first half of October to the late of November. By considering the flowering date and daily temperature requirement of saffron, the irrigation date prior to flowering continues from the second half of September in the western parts and the beginning of November in the eastern regions. From the perspective of thermal condition, the western, central, northern and eastern parts of Isfahan province are more suited to the cultivation and development of saffron product. The amount of water requirement in the study area based on evapotranspiration and crop coefficients of saffron occurred in the mid-season, late season and Initial.