كارآمدي مداخله رفتاري- ذهن-آگاهي در ارتقا خودپنداشت و بهبود كيفيت زندگي در دانشجويان دختر داراي تصوير بدني منفي

پژوهش حاضر به منظور كارآمدي مداخله رفتاري-آموزش ذهن آگاهي در ارتقا خودپنداشت و بهبود كيفيت زندگي گروهي از دانشجويان دختر داراي تصوير بدني منفي انجام گرفته است. پس از اجراي پرسشنامه چند بعدي روابط بدن – خود (MBSRQ)، تعداد 30 آزمودني دختر كه نمرات كل آنها در پرسشنامه چند بعدي روابط بدن – خود كمتر از 160 و در زير مقياس رضايت از نواحي بدن كمتر از 33 بود انتخاب شدند و به طور تصادفي در دو گروه 15 نفره (آزمايش و كنترل) جايگزين شدند. آزمودنيهاي هر دو گروه به كليه گويه هاي پرسشنامه چند بعدي روابط بدن – خود (MBSRQ)، پرسشنامه خودپنداشت بك و پرسشنامه كيفيت زندگي قبل از مداخله و پس از مداخله پاسخ دادند. پس از اجراي 12 جلسه مداخله رفتاري-آموزش ذهن آگاهي ، تحليل يافته ها با استفاده از نسخه 16 نرم افزار آماري SPSS آزمون تحليل واريانس با اندازه گيري مكرر انجام شد. نتايج پژوهش نشان داد كه تفاوت معناداري بين گروههاي آزمايش و كنترل در زمينه تصوير بدني و خودپنداشت وجود دارد و نشان دهنده بهبود تصوير بدني و خودپنداشت آزمودنيها بود. اما تغيير كيفيت زندگي آزمودنيهاي گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل در سطح معناداري نبود. با توجه به يافته هاي فوق مي توان گفت مداخله رفتاري- ذهن آگاهي با اصلاح مولفه هاي رفتاري و شناختي مرتبط با تصوير بدني باعث بهبود قضاوت افراد نسبت به بدن خود و ادراك بهتر و نزديك تر آن به حالت واقعي شده و منجر به افزايش رضايت بدني و خودپنداشت افراد مي شود.

The purpose of this paper is to survey effectiveness of behavioral-mindfulness intervention on self-concept promotion and life quality improvement of female students with negative body image. After applying Multi-dimensional Body-Self Relationship Questionnaire (MBSRQ), 30 females with scores under 160 and 33 respectively in MBSRQ and Body Areas Satisfaction Scale (BASS) were selected and categorized in two 15-person test and control groups. The subjects in both groups replied to all the items of MBSRQ, Beck Self-concept and Life Quality questionnaires before and after intervention. Data analysis was done after 12 sessions of behavioral-mindfulness using SPSS software 16th version and variance analysis test. Findings showed that there is significant difference between test and control groups in relation to body image and self-concept, representing improvement of them in subjects. But life quality changes in test group were not significantly different from control one. Considering the above-mentioned findings, it could be stated that behavioral-mindfulness intervention with modification of behavioral and conceptual components related to body image improves individuals’ judgment on their own body and rationalizes their perception of it leading to improvement of satisfaction of body and self-concept.