مقايسه اثربخشي آموزش تريز و بارش فكري بر خلاّقيّت دانش‌آموزان

Comparing the Effectiveness of teaching TRIZ and Brainstorming on Students’ Creativity

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی فنون تریز و بارش فكری بر خلاّقیت دانش‌آموزان انجام شد و از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماری كلیه دانش‌آموزان دختر پایه اول دبیرستان شهر همدان بودند كه 51 نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و با جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و یك گروه كنترل قرار داده شدند. ابزار لازم برای اجرای این پژوهش پرسشنامه خلاّقیت عابدی بود. برای اجرای پژوهش نیز از دو طرح درس 6 جلسه‌ای برای آموزش تریز و بارش فكری استفاده شد. داده‌های حاصل با استفاده از تحلیل واریانس یك سویه و آزمون تعقیبی شفه توسط نرم افزار آماری SPSS تحلیل شد، نتایج نشان داد كه هم تریز و هم بارش فكری بر خلاّقیت تأثیر معناداری گذاشته‌اند(05/0p)، اما اثربخشی تریز بر افزایش خلاّقیت بیش‌تر بوده است. پیشنهاد می‌شود در مدارس تدریس خلاّقیت محور مد نظر قرار گیرد و اثربخشی شاخه‌های دیگر تریز مانند یوسیت و آریز بر میزان خلاّقیت دانش‌آموزان بررسی شود.

This study is aimed at comparing the effectiveness of creative techniques such as brainstorming and TRIZ on the creativity of students. This is an experimental study with pre-test, post-test and control group. The study population consisted of the entire female students in the first grade of high school in Hamadan out of which 51 were selected as the sample using cluster sampling and randomly assigned to two experimental groups and one control group. Abedi’s creativity questionnaire was used to collect the data. The students were administered to courses of brainstorming and TRIZ for six sessions. The data collected was analyzed using ANOVA and Scheffeʹs test. The results indicated that both brainstorming and TRIZ have significant effects on the creativity of students (p0/05). However, the effectiveness of TRIZ was higher. Thus the authors suggest this technique to be taught in schools. Creativity-oriented teaching in schools should be considered and furthermore the effectiveness of other TRIZ techniques like USIT and ARIZ on the creativity of students should be investigated.