برآورد شاخص توسعه انساني در مناطق روستايي استان آذربايجان شرقي

Estimation of Human Development Index in Rural Areas of East Azarbaijan Province

آرزوي هر كشور و جامعه اي، دستيابي به رفاه و آسايش بيشتر، و كاستن از رنج و بدبختي خود است؛ بدين منظور، در اين مطالعه، سعي شد بر ساختار شاخص توسعه انساني و جايگاه روستاهاي استان آذربايجان-شرقي، از اين حيث مورد بررسي و مقايسه قرار گيرد. در اين مطالعه، شاخص توسعه انساني مناطق روستايي، با توجه به اطلاعات سال 1386 صورت گرفته است و سنجه هاي اميد به زندگي در بدو تولد، نرخ باسوادي، نرخ پوشش تحصيلي، هزينه سرانه ـ كه به عنوان جايگزيني براي سرانه توليد ناخالص داخلي (درآمد سرانه) لحاظ شد ـ مورد سنجش و بررسي قرار گرفت. بر اساس محاسبات انجام شده، ميانگين شاخص توسعه انساني براي كل مناطق روستايي استان آذربايجان شرقي در سال 1386، برابر 614/0 به دست آمد. هم چنين نتايج، نشان داد؛ مناطق روستايي شهرستان هاي تبريز، مراغه، ملكان، اسكو و مرند، به ترتيب برترين شهرستان ها در سطح استان آذربايجان شرقي از نظر شاخص توسعه انساني، بودند. با توجه به ارزش شاخص توسعه انساني در سال 1386، چنين استنباط مي شود كه شاخص توسعه انساني در سطح روستاها؛ به دليل عدم برخورداري يكسان از امكانات آموزشي و بهداشتي متفاوت است. و مناطق روستايي استان آذربايجان شرقي، داراي توسعه انساني متوسط هستند؛ در نتيجه نياز به توجه بيشتر به مناطق روستايي از نظر ايجاد امكانات آموزشي و افزايش سطح بهداشت و افزايش درآمد سرانه بيش از پيش حايز اهميت است

The important policy of any nation in to reach the maximum possible welfare levels and lowest misery rates at lowest possible social costs and highest speeds. Hence, in this study the human development index (HDI) is reviewed, then these criteria are studied in the villages of East Azarbaijan using the 2007 official database. For this purpose, the criteria of life expectancy, rate of literacy and rate of education facility are measured. Accordingly, the average HDI for whole rural areas of the province was 0.614: i.e. at medium rates. The successive ranks are Tabriz, Maragheh, Malekan, Oskoo, and Marand showing inequality of HDI in different cities. This was due to the differences in inequality and in satisfactory rates of education and health facilities. Therefore, more investments in education, health and income augmentations devices are recommended.