كاربرد تلفيقي كودهاي زيستي و شيميايي بر عملكرد و اجزاي عملكرد لوبيا (Phaseolus vulgaris) در شرايط آب و هوايي شهرستان رشت

Integrated application of biological and chemical fertilizers on bean (Phaseolus vulgaris) under Rasht climate conditions

این تحقیق با هدف كاهش مصرف كودهای شیمیایی، با تلفیق كودهای زیستی و شیمیایی در زراعت لوبیا در منطقه رشت، در سال زراعی 1391 انجام شد. قالب آزمایش بلوك‌های كامل تصادفی با 12 تیمار و سه تكرار بود. تیمارها شامل: 1- شاهد (بدون كود)، 2- كود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) و تیمارهای تلفیقی كودهای بیولوژیك شامل جنس‌های sp Bacillus، Pseudomonas sp و Rhizobium sp با كودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر به‌صورت 3- رایزوبیوم + سودوموناس و باسیلوس (بیولوژیك) + 100 درصد فسفر، 4- (بیولوژیك)، 5- (بیولوژیك) + 25% فسفر، 6- (بیولوژیك) +50% فسفر، 7- (بیولوژیك) + 75% فسفر، 8- نیتروژن + سودوموناس و باسیلوس + 100% فسفر، 9- نیتروژن+ سودوموناس و باسیلوس10- نیتروژن + سودوموناس و باسیلوس+ 25% فسفر، 11- نیتروژن + سودوموناس و باسیلوس+ 50% فسفر و 12- نیتروژن + سودوموناس و باسیلوس + 75% فسفر بود. نتایج نشان داد تیمارهای آزمایشی اثر معنی‌دار بر عملكرد، اجزای عملكرد و درصد پروتئین داشتند. مقایسه میانگین‌ها نشان داد تیمار حاوی كودهای بیولوژیك+50 درصد كود فسفر و كود شیمیایی نیتروژن (تیمار 8) مناسبتربن تیمار بود كه با تیمارهای 100 درصد كود شیمیایی و كود بیولوژیك (تیمارهای 8 و 12) تفاوت معنی‌داری نداشت. سایر صفات كمی و كیفی در تیمارهای فوق نسبت به شاهد برتری داشتند. نهایتاً نتایج نشان داد امكان تلفیق كودهای زیستی فسفر با كود شیمیایی فسفر در این شرایط برای تأمین فسفر مورد نیاز محصول وجود دارد. اما كود ریزوبیوم در شرایط این منطقه كارایی مناسبی نداشت و تولید در تیمار ریزوبیوم نسبت به كود شیمیایی، كاهش یافت.

This research, for lowering the use of chemical fertilizer, was carried out using combinations of biological and chemical fertilizer on bean in Rasht region in 2012 growing season. The experiment was conducted based on randomized complete blocks design with 12 treatments and three replications. Experimental treatments included: control (no fertilizers and no inoculants), chemical fertilizers (nitrogen and phosphorus) and 10 combinations of inoculated biological (Rhizobium, Pseudomonas, and Bacillus) fertilizers together with chemical fertilizers. Results showed that grain yield, biological yield, 100 grain weight, stem diameter, protein content and protein yield were significantly affected (p <0.01) by treatments. The mean comparisons showed that the highest amount of grain yield, biological yield, 100 grain weight, stem diameter were obtained from combination of bacillus and pseudomonas with proportions of chemical P fertilizer levels. These results suggest that the integrated application of phosphorus biofertilizers and chemical phosphorus fertilization could improve growth and nutrient uptake from soil; hence, it might be a good strategy for sustainable production. However, crops need chemical nitrogen which could not be replaced by rhizobium inoculation. Overall, the results revealed that integrated biofertilizer and phosphorus fertilization are good choices for decreasing chemical fertilization application.