مطالعه مراحل فنولوژي گونه Stipa hohenackeriana در سال‌هاي مختلف در مراتع كردان البرز به‌منظور دستيابي به برنامه‌هاي صحيح مديريتي

Studying the phenological stages of Stipa hohenackeriana in different years across the rangelands of Kordan region in Alborz to achieve proper management programs

مراتع با دارابودن پتانسيل‌هاي طبيعي به‌عنوان منبعي مهم در توليد محصولات دامي و گياهي به‌شمار مي‌آيند. در اين راستا جهت اعمال برنامه‌هاي درست و مناسب مديريتي در مراتع بايستي فعاليت‌هاي حياتي گونه‌هاي مختلف گياهي مورد بررسي قرار گيرد. هدف از تحقيق حاضر بررسي مراحل مختلف فنولوژي گونه Stipa hohenackerianaبه‌منظور دستيابي به برنامه‌هاي صحيح مديريتي در منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه به آن مي‌باشد. به‌همين‌منظور تحقيقي در مراتع نيمه‌استپي كردان استان البرز به‌مدت 4 سال (1389-1386) اجرا شد. از گونه گياهي مورد‌نظر 10 پايه انتخاب و در طول 4 سال در فصل رويش، در مقاطع زماني 15 روزه در مرحله رويشي و هفتگي در مرحله زايشي تاريخ وقوع مراحل حياتي گياه شامل؛ مرحله رويش و رشد رويشي، مرحله گلدهي، بلوغ بذر و مرحله خشك‌شدن گياه به‌همراه اطلاعات مربوط به ارتفاع كل گياه بر حسب سانتي‌متر در فرم‏هاي ويژه ثبت گرديد. همچنين آمار و اطلاعات هواشناسي مربوط به هر يك چهار سال بررسي شامل؛ درجه حرارت متوسط ماهانه و ميزان بارندگي ماهانه از نزديك‌ترين ايستگاه هواشناسي به منطقه تهيه و باتوجه به آن منحني آمبروترميك سال‌هاي 1386 تا 1389 به‌طور جداگانه به‌منظور تطبيق با مراحل فنولوژيكي گونه مورد مطالعه ترسيم گرديد. نتايج به‌دست‌آمده از تحقيق نشان داد كه اين گونه بسته شرايط آب و هوايي منطقه به‌ويژه دماي محيط (درجه-روز) رشد خود را در سال‌هاي مختلف در تاريخ‌هاي متفاوتي شروع مي‌كند.

By encompassing various natural potentials, rangelands are considered as a significant resource for livestock and crop production. Accordingly, implementing proper and relevant managerial plans in the rangelands requires the evaluation of the vital activities of various different plant species. The purpose of the present study is examining various phonological stages of Stipa hohenackeriana in an attempt to achieve a proper management plan for the region under study and other similar regions. For so doing, an experiment was carried out in the semi-steppe rangelands of Kordan region in Alborz province over a four-year period (2007-2010). Ten bases were selected from the plant species and the date of the occurrence of the critical stages of the plant including the vegetation and vegetative growth, flowering, seed maturation, and plant death stages along with the information about plant height in centimeter were recorded in special forms during a four-year period over the growth season. This was carried out in 15-day intervals for the growth stage and weekly for the reproduction stage. Moreover, the meteorological statistics and information, regarding each of the four years, including the average monthly heat and the monthly rainfalls were obtained from the closest meteorological station in the region. On the basis of this information, the dry period curves were separately drawn for these years (2007-2010) in an attempt to adapt the data with the phonological stages of the species under study. The results indicated that the species starts growing on different dates in different years, depending on the local weather conditions, particularly the temperature of the environment (degree centigrade per day).