تاثير پذيري حافظ از نظامي در آموزه هاي اخلاقي و تعليمي

Hafez on Nezami in ethical and didactic doctrinesthe influence of

در نوع تعليمي ادبيات هدف سراينده و گوينده، آموزش حكمت و اخلاق، همچنين تشريح و تبيين مسايل اخلاقي و تربيتي و انديشه‌هاي مذهبي، حكمي و فلسفي جامعه است. بروز انحطاط فكري و اخلاقي و روابط غيرانساني در جامعه سبب مي‌شود كه اشعار تعليمي در كلام سخنوران گسترش روزافزون يابد. به علاوه كثرت و شدت انحرافات موجود در جامعه، به خصوص طبقات بالاي آن (حاكمان سياسي و ديني) و سپس شيوع آن در بين مردم، باعث مي‌شود تا بسياري از شاعران به عنوان روشنفكر عصر خويش به بررسي و نقد اعمال اين عاملان در آثار خود بپردازند و در كنار آموزه‌هاي اخلاقي و تشريح و تبيين مسايل تربيتي، به شعر خود رنگي از اعتراض و انتقاد نيز بزنند. نظامي كه همچون جامعه شناسي آگاه به بررسي رفتارهاي مردم جامعه زمان خود مي‌پردازد، شعرش آيينه تمام نماي رفتارهاي فردي و اجتماعي زمانش است كه توانسته آن را به بهترين شكل به تصوير بكشد. حافظ نيز حامي ارزش‌ها و منش‌هاي اخلاقي است و پند و اندرزهايش مبتني بر اين اصول است. حافظ در پاره‌اي از موارد از كلام نظامي تاثير پذيرفته اما مقلد او نيست. به طور كلي از شعر وي به دو صورت استفاده مي‌كند: يكي گرفتن مضامين و ديگر قالب‌هاي شعري اما خيلي اسير چارچوب تفكرات نظامي نمي‌شود.

In the genre of didactic literature the goal of author is the teaching of wisdom, ethics, the explanation of moral and educational issues, as well as religious and philosophical ideas in the society. The emergence of moral and intellectual deterioration as well as inhuman relationships in the society leads to increase of didactic poems among orator and poets. Moreover, the intensity of deterioration in the society especially among higher classes ( the political and religious rulers) and its spread among ordinary people cause many poets as intellectual figure of their time age to review and criticize the actions of these people in their works. Besides ethical teachings and explanation of educational issues their poetry became a protest against religious and political rulers. Nezami like an attentive sociologist examines the behaviors of his community. His poem is the mirror of individual and social behaviors of his society that depicted quite it very well, that it is the best. Hafez is also the supporter of the moral values and advices based on them. Hafez in some respect was under influence of Nezami but he wasn’t the imitator of him. Generally,Hafez made use of Nezami’s poetry in two ways one of them is taking content and the other is the poetry framework; however, he does not limit himself to the framework.