شناخت مفهومي و جرم انگارانه جاسوسي در حقوق كيفري سنتي و حقوق فن‌آوري اطلاعات

Conceptual and criminological identifying the spy in traditional criminal law and informational law

جاسوسي در هر دوره‌اي از تاريخ با شكل‌هاي مختلف وجود داشته است. از زمان شكل‌گيري اوليه اجتماع تا تشكيل ملت دولت‌ها بعد از عهدنامه وستفالي 1648ميلادي تا زمان امروز كه اطلاعات ويژگي مهم عصر حاضر است، جاسوسي در دو فضاي عمده يا بر اساس مشاهده و كسب اطلاعات با تكيه بر حواس و خلاقيت انساني و يا در فضاي مجازي و با استفاده از ابزارهاي موجود در آن همچون رايانه صورت مي گيرد. اين پژوهش پس از تشريح مفاهيم و طبقه‌بندي‌هاي مختلف در حوزه جاسوسي، به بررسي قوانين موجود و مرتبط به جاسوسي در حقوق كيفري سنتي و فن‌آوري اطلاعات و در پايان به ارايه راهبرد و پيشنهاد به منظور كاهش جاسوسي پرداخته است. اين پژوهش كاربردي است و ابزارهاي جمع‌آوري اطلاعات از روش‌هاي كمي، استفاده از داده‌هاي آماري موجود و از روش كيفي، ابزار مطالعه اسناد و متون مدنظر مي باشد. در روش پژوهش با توجه به اين كه در مقاله حاضر برخي مفاهيم تبيين مي‌گردند، روش توصيفي مورد استفاده قرار گرفت و در عين حال به منظور كشف روابط پديده‌ها، فرآيندها، موضوعات و بررسي عوامل بروز آن‌ها از روش تحليلي نيز استفاده گرديد. هدف پژوهش عبارتست از بازشناسي دقيق مفهوم جاسوسي در حقوق ايران و مداقه در حوزه شناخت قانون و مجازات‌هاي مدنظر كه نتيجه آن آگاهي‌بخشي به قسمت‌هايي است كه كاركنان آنان در معرض جاسوسي و تهديدهاي مربوط مي‌باشند. به صورت كلي به عنوان نتيجه اين پژوهش مي‌توان گفت كه آگاهي‌رساني در خصوص مواد قانوني و مجازات‌ها و از طرفي تقويت نظارت ارشادي همراه با نظارت تعقيبي از عوامل مهم كاهش جرم جاسوسي و جرايم مربوط مي باشد

Spy, there have been a variety of form, in every period of history. Since the initial formation of community to the formation of nation and states after the Westphalia treaty in 1648 until today time that information is important feature of the present age, spy has been done in two major area, or based on observation and gathering information based on the senses and human creativity or in virtual space and using exist instruments such as computer. This study after explaining about concepts and different categorize in spy area, then has practiced studying exist laws and related to spy in traditional criminal law and information technology law and in end presenting of strategy and suggestion in order to eliminate spy. Present study according to its goals and form the viewpoint of kind of research is applied and its method is descriptive analysis that researcher is trying to clarify it using documentary and library sources. Moreover this research is the application of quantitative methods and tools for data collection, use of statistical data and qualitative methods, study’ tools are reading documents and texts are concerned. The study’ purpose is exact distinguishing of spy’s concept in Iran’s law and considering in area recognize of law and related punishments that its results is to announce to parts that spy and related threats are against staff. Generally, as result of this study can say, announce about law articles and punishments and strengthen indoctrinating supervision besides following supervision are important factors in order to eliminate spy crime and related crimes.