تعيين شرايط فيزيكوشيميايي سيال‌هاي كانسارساز با استفاده از مطالعات كاني‌شناسي و ريزدماسنجي ميانبارهاي سيال در كانسار Pb-Ba-Ag راونج، دليجان، استان مركزي

Determination of Physicochemical Properties of Ore-Forming Fluids Using Combined Mineralogy and Fluid Inclusion Microthermometric Studies in the Ravanj Pb-Ba-Ag Deposit, Delijan, Markazi Province

كانسار Pb-Ba-Ag راونج در 20 كيلومتري شمال شهرستان دليجان قرار دارد و سنگ ميزبان آن سنگ‌هاي آهكي كرتاسه زيرين تاقديس راونج هستند. از ديد جغرافيايي تاقديس راونج بخشي از كمان ماگمايي اروميه-دختر در كمربند كوهزاد زاگرس است. كانه‎زايي در كمرپايين سنگ‎آهك توده‌اي، در مرز راندگي با سنگ‌هاي شيلي و شيلي- كربناتي رخ داده است. بافت‌هاي پركننده ميان برش‌ها، جانشيني سنگ ميزبان و كانه‌زايي دانه‌پراكنده بافت‌هاي اصلي كانه‌دار هستند. كاني‌شناسي كانسار ساده و شامل گالن ريزدانه، باريت، مقادير متغيري پيريت و مقادير كمي اسفالريت، تتراهدريت و كالكوپيريت است. برخلاف پيريتي شدن شديد، ماركازيت در اين كانسار يافت نشد. نبود ماركازيت نشان‌دهنده ته‌نشيني كانه‌ها از سيال با pH بالاتر از 5 است. مطالعه ريزدماسنجي ميانبارهاي سيال روي كلسيت‌هاي پيش از مرحله اصلي كانه‌زايي(C2)، باريت مرحله اصلي و كلسيت پس از كانه‌زايي(C3) كانسار راونج انجام شد. ميانگين دماي همگن‌شدگي ميانبارهاي سيال در كلسيت‌هاي پيش از كانه‌زايي165، در كليست‌هاي پس از كانه‌زايي مرحله اصلي160 و در باريت175 درجه سانتي‌گراد است كه تقريباً مساوي هستند اما مقدار شوري اين ميانبارها از كمتر از يك تا بيش از %wt 18معادل نمك طعام تغيير مي‌كند. سيليسي شدن سنگ ميزبان در كانسار راونج محدود است كه نشان‌دهنده تغييرات كم دماي سيال در ضمن كانه‎زايي است. تغييرات زياد در شوري ميانبارهاي سيال و ته‌نشيني همزمان باريت و گالن ريزبلور شواهد آميختگي دو سيال با ويژگي‌هاي زمين‌شيميايي متفاوت هستند. يكي از اين دو سيال داراي شوري پايين(ميانگين wt% NaC 6/5) وCO2 و غني از گوگرد است. در دماي 160 درجه سانتي‌گرادمقدار pH خنثي حدود 8/5 است. بنابراين ته‎نشيني سولفيدها از سيال‎هايي با pHميان 5 تا 6 رخ داده است. سيال CO2دار با شوري پايين، موجب بافر شدن محيط مي‎شود.سيال دوم با شوري بالا(ميانگين wt% NaCl7/15) در محدوده دما و شوري سيال‎هاي سازنده كانسارهاي MVT قرار مي‌گيرد. اين سيال احتمالاً اكسايشي و غني از فلزات بوده است.

Located 20 km north of the Delijan city, the Pb-Ba-Ag ore deposit was mineralized in the lower Cretaceous carbonate host rocks in the Ravanj anticline. Geographically, the Ravanj anticline is part of the Urumieh-Dokhtar magmatic arc in the Zagros orogenic belt. Deposition of the ore took place in the lower part of massive limestones where they have been structurally thrusted over the shale and shale-limestone strata. Breccia filling, host rock replacement and disseminated ore are the main textural features of mineralization. Mineralization consists of fine-grained galena, barite, variable amounts of pyrite, and minor amounts of sphalerite, tetrahedrite, and chalcopyrite. Despite extensive pyritization, marcasite was not found in the ore, indicating that the ores were mineralized from a fluid having a pH > 5. Fluid inclusion microthermometric studies were done in the calcites of pre-main-stage mineralization (C2), in main-stage barite and in post-mineralization calcite (C3). Average homogenization temperatures of fluid inclusions are approximately equal: 165 ?C in the pre- main stage calcite, 160 ?C in post-mineralization calcite and 175 ?C in barite, but their salinities change from lower than 1 to higher than 18wt% NaCl equivalent. Silica precipitation in the Ravanj deposit is very limited, in agreement with minor changes in temperature of fluid during mineralization. The wide range in salinity of the fluid inclusions plus contemporaneous deposition of barite and fine-grained galena are evidences for mixing of two geochemically different fluids. One of them was probably a low-salinity (5.6 wt% NaCl), CO2 -beaing and sulfur-rich fluid. At a temperature of 160 ?C, the neutral pH is about 5.8. Therefore the sulfides were deposited from fluids having a pH of 5-6. The effect of low-salinity, CO2 -beaing fluid is to buffer the system. The second fluid, which was probably oxidized, saline (15.7 wt% NaCl) and metal-rich, shows salinity and homogenization temperatures characteristic of MVT ore forming fluids.