تلفيق روش‌هاي مختلف در تعيين گونه‌هاي سنگي پتروفيزيكي براي بخش بالايي سازند سورمه در يكي از ميادين نفتي بخش مركزي خليج فارس

Integrated Petrophysical Rock Typing Approaches for the Upper Surmeh Formation in an Oil Field in the Central Persian Gulf

بخش بالایی سازند سورمه (معادل با سازند عرب) به سن ژوراسیك پسین از مهم‌ترین مخازن نفتی ایران در خیلج فارس و كشورهای عربی هم‌جوار است. در این مطالعه آنالیز گونه‌های سنگی با استفاده از روش‌های مختلف و با هدف ارزیابی كیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سورمه در یكی از میدان‌های بخش مركزی خلیج فارس انجام گرفته است. بخش بالایی سازند سورمه عمدتاً از توالی دولومیت و انیدریت تشكیل شده است. مطالعه پتروگرافی مقاطع نازك میكروسكوپی سازند سورمه منجر به شناسایی ده رخساره میكروسكوپی گردید. رخساره‌های شناسایی شده در زیر محیط‌های پشته‌های اووئیدی، لاگون، جزر و مدی و بالای جزر و مدی در یك سكوی كربناته از نوع رمپ نهشته شده‌اند. به منظور برقراری ارتباط بین رخساره‌های میكروسكوپی معرفی شده در بخش بالایی سازند سورمه با رده‌های پتروفیزیكی، داده‌های تخلخل و تراوایی مربوط به رخساره‌های این سازند بر روی نمودار ترسیم گردید. با رسم داده‌های تخلخل-تراوایی بر روی نمودار، چهار گونه سنگی شناسایی شد. با هدف تعیین رخساره‌های الكتریكی روش خوشه‌بندی چند كیفیتی بر پایه نمودار (MRGC) مورد استفاده قرار گرفته است. روش خوشه‌سازی منجر به شناسایی شش رخساره الكتریكی در بخش بالایی سازند سورمه گردید. همچنین، در این مطالعه واحدهای جریانی هیدرولیكی در بخش بالایی سازند سورمه توسط داده‌های پیوسته و تخمینی تخلخل و تراوایی به روش‌های استفاده از شاخص زون جریانی (FZI) و نمودار لورنز اصلاح شده بر مبنای چینه‌نگاری (SMLP) شناسایی و تفكیك شده‌اند. این دو روش مطالعه به ترتیب منجر به شناسایی شش واحد جریانی هیدرولیكی و نه واحد مخزنی، سدی و تله‌ای در بخش بالایی سازند سورمه گردیده‌اند. واحدهای مختلف مخزنی شناسایی شده در این دو روش دارای انطباق خوبی می‌باشند. هچنین، مقایسه نتایج روش‌های مختلف استفاده شده در این مطالعه و كالیبراسیون آنها با مطالعات پتروگرافی حاكی از همخوانی نتایج با یكدیگر است. با تلفیق روش‌های مختلف در تعیین گونه سنگی، سه گونه سنگی نهایی در بخش بالایی سازند سورمه تفكیك گردید.  

The upper Jurassic Surmeh formation (Arab equivalent) is one of the most important oil reservoirs in the Persian Gulf. In this study, different rock typing approaches were used for the reservoir characterization of this formation in an oil field in the central Persian Gulf. Lithologically, the upper Surmeh formation is mainly composed of dolomite and anhydrite. Petrographic studies have led to the recognition of 10 microfacies grouped into four facies associations (belts) as supratidal, intertidal, lagoon, and shoal settings. The observed facies indicate a carbonate ramp as the depositional environment of the Surmeh formation. In order to relate the recognized microfacies with petrophysical rock classes, the porosity-permeability of cores was plotted on standard diagram and accordingly four distinct rock types (classes) were identified. In addition, electorofacies determination was applied by using the multi resolution graph-based clustering (MRGC) technique. The clustering technique has led to the recognition of six electorofacies in the upper Surmeh formation. Hydraulic flow units and reservoir/non-reservoir units were identified in the studied intervals by using the flow zone indicators (FZI) and a stratigraphic modified Lorenz plot (SMLP) respectively. Predicted porosity and permeability data were used to construct a continuous stratigraphic profile of reservoir/non reservoir units. Accordingly, six hydraulic flow units and nine reservoir units were identified and closely correlated in the studied wells. A comparison between the results of all rock-typing methods and petrographic data also reveals close correspondence. An integration of different rock typing approaches results in partitioning of three final rock types in the upper Surmeh formation.