بررسي ارتباط هوش اخلاقي و اجتماعي با نگرش پرستاران نسبت به آموزش بيماران

Investigating the relationship between moral and social intelligence, and nurses\ʹ attitude to patient education

هوش اخلاقی و اجتماعی در محيط‌های درمانی كه از نظر تفاوت‌های فردی و شخصيتی از تنوع بسياری برخوردار هستند، باعث افزايش سازگاری پرستاران شده و عملكرد شغلی آنان را تحت تاثير قرار می‏دهد. هدف اين مطالعه بررسی ارتباط هوش اخلاقی و اجتماعی با ميزان نگرش پرستاران نسبت به آموزش بيماران است. روش پژوهش توصيفی از نوع همبستگی بوده و نمونه‌ی آماری اين تحقيق شامل 200 نفر از پرستاران استان آذربايجان غربی در سال 1393 بودند كه با استفاده از فرمول كوكران و به روش نمونه‌گيری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی هوش اخلاقی Lennick و Kiel، مقياس هوش اجتماعی Thet و مقياس محقق ساخته‌ی نگرش پرستار نسبت به آموزش بيمار استفاده شد. سپس داده‌ها با استفاده از آزمون ضريب همبستگی Pearson و تحليل رگرسيون چندگانه مورد تحليل قرار گرفتند. بين نگرش پرستاران نسبت به آموزش بيماران با متغير هوش اجتماعی (442/0 =r و001/0=P)، خرده مقياس درستكاری هوش اخلاقی (554/0 =r و 001/0= P)، خرده مقياس بخشش هوش اخلاقی (283/0 =r و002/0=P)، خرده مقياس مسؤوليت‌پذيری هوش اخلاقی (292/0 =r و 001/0=P) و خرده مقياس دلسوزی هوش اخلاقی (353/0 =r و001/0= P) رابطه‌ی مثبت و معنی‌دار به‌دست آمد. نتايج ضريب همبستگی چند متغيری به روش Enter نشان داد كه متغير هوش اجتماعی و خرده مقياس‌های هوش اخلاقی در تبيين متغير نگرش پرستاران نسبت به آموزش بيماران (426/0=R2) سهيم بودند. آموزش به بيمار از مسؤوليت‌های اصلی پرستاران است. از آن‌جا كه نتايج به‌دست آمده نشان داد بين هوش اجتماعی و خرده مقياس‌های هوش اخلاقی با نگرش پرستاران نسبت به آموزش بيماران رابطه‌ی مثبت و معنی‌دار وجود دارد، بنابراين، برای افزايش عملكرد آموزشی پرستاران لازم است هوش اخلاقی و اجتماعی آنان از طريق آموزش گروهی تقويت شود.

Social and moral intelligence can enhance nurses’ amenability and affect their professional performance in treatment settings, where there is considerable personality and individual diversity. The aim of this research is to investigate the relationship between nurses' social and moral intelligence, and their attitude to patient education. This was a descriptive-analytic correlation study conducted on a statistical sample of 200 nurses selected from West Azerbaijan province during 2014 using the Cochran formula and cluster sampling. Lennick & Kiel’s Moral Competency Inventory, Thet’s Social Intelligence Scale and a researcher-compiled questionnaire on nurses' attitude to patient education were used for data collection. The data were analyzed by Pearson’s correlation coefficient and multiple regression analysis. A positive relationship was found between nurses' attitude to patient education and the social intelligence variable (r=0.422, P=0.001), subscale integrity (r=0.554, P=0.001) subscale responsibility (r=0.292, P=0.001), subscale forgiveness (r=0.283, P=0.002) and subscale compassion (r=0.353, P=0.001) of moral intelligence. The results of multi-variable correlation coefficient using input method indicated that social intelligence and the subscales of moral intelligence influence nurses' attitude to patient education (R2 = 0.426). Patient education is among the main responsibilities of nurses. The results of this study showed that there is a positive and significant relationship between social intelligence and the subscales of moral intelligence, and nurses’ attitude to patient education. It is therefore necessary to improve nurses’ social and moral intelligence through group training in order to enhance their educational role.