تاثير پوشش گياهي حاشيه ي مزرعه ي چغندرقند بر درصد پارازيتيسم و تراكم جمعيت خرطوم بلند چغندرقند Lixus incanescens Boheman

چكيده خرطوم بلند چغندرقند، Lixus incanescens Boheman، يكي از آفات مهم چغندرقند، Beta vulgaris L.، در استان خراسان رضوي است. در اين تحقيق تاثير سه نوع پوشش گياهي مجاور مزارع چغندرقند بر تراكم جمعيت خرطوم بلند چغندرقند و درصد پارازيتيسم لاروهاي آن در مزارع آزمايشي واقع در منطقه جوين استان خراسان رضوي طي سال-هاي 1392 و 1393 مطالعه شد. در اين مطالعه واحد نمونه برداري يك گياه چغندرقند انتخاب شد. در هر دو سال، كمترين تراكم تخم به ازاي گياه (به ترتيب 6 و 3/6 عدد) و كمترين تراكم لارو به ازاي گياه (به ترتيب 1/3 و 3/3 عدد) در مزرعه چغندرقند همجوار با مرتع داراي درختان غيرمثمره مشاهده شد. در هر دو سال مورد مطالعه چهار گونه زنبور پارازيتوييد لارو خرطوم بلند چغندرقند شامل Bracon intercessor Nees، B. kozak Telenga، Eurytoma aciculata Ratzeburg و E. ghilarovi Zerova از مزارع آزمايشي جمع آوري و شناسايي شدند. در هر دو سال، در بين چهار گونه زنبور پارازيتوييد، گونه B. intercessor بيشترين درصد پارازيتيسم لاروي (به ترتيب69 و 76 درصد) را داشت. علاوه بر آن، بيشترين درصد پارازيتيسم لاروي توسط هر يك از چهار گونه زنبور پارازيتوييد نامبرده و بيشترين درصد ماده هاي هر يك از آن ها در مزرعه چغندرقند در مجاور مرتع داراي درختان غيرمثمره مشاهده شد. بنابراين مي توان نتيجه گيري كرد كه وجود مرتع و درخت در حاشيه مزارع چغندرقند مي تواند باعث افزايش درصد پارازيتيسم لاروي و كاهش تراكم جمعيت خرطوم بلند چغندرقند شود. نتايج بدست آمده از اين پژوهش مي تواند در برنامه هاي مديريت تلفيقي خرطوم بلند L. incanescens در مزارع چغندرقند مورد استفاده قرار گيرد. واژه هاي كليدي: تنوع پوشش گياهي، پارازيتيسم، خرطوم بلند چغندرقند، زنبورهاي پارازيتوييد.

Abstract The sugar beet weevil, Lixus incanescens Boheman, is one of the important insect pests of sugar beet, Beta vulgaris L., in Khorasan Razavi province. In this research, the effect of three types of vegetation in the sugar beet field margin on the population density of L. incanescens and its larval parasitism by parasitoid wasps were studied in the experimental fields of Juvein, Khorasan Razavi province from year 2013 to 2014. In this study a sugar beet plant was selected as sampling unit. In two years, the lowest density of eggs (6 and 6.3 eggs per plant, respectively) and larvae (3.1 and 3.3 larvae per plant, respectively) was recorded in the sugar beet field located nearby forage with trees. Also, four larval parasitoid species of L. incanescens including Bracon intercessor Nees, B. kozak Telenga, Eurytoma aciculata Ratzeburg and E. ghilarovi Zerova were collected and identified from the experimental fields. Among identified four parasitoid species, B. intercessor had the highest percentage of larval parasitism in two years (69 and 76%), respectively. In addition, the highest percentage of larval parasitism by each of four parasitoid species and the highest percentage of females of each of them were observed in the sugar beet field located nearby forage with trees. Therefore, it can be concluded that the presence of forage with trees on the margin of the sugar beet fields can increase larval parasitism and reduce population density of L. incanescens. These results could be useful in integrated management of L. incanescens in the sugar beet fields. Keywords: Lixus incanescens, Parasitism, Parasitoid wasps, Vegetation diversity.