بررسي روش هاي مختلف مديريت علف هرز انگل سس (Cuscuta monogyna) در پرچين‌هاي ترون (Ligustrum vulgar)

Evaluation of different management methods for dodder control (Cuscuta monogyna) on common privet (Ligustrum vulgare)

سابقه و هدف: گياه برگ نو (Ligustrum vulgare) يكي از مهم‌ترين گياهان در طراحي فضاي سبز ايران است. اين گياه به‌دليل سازگاري به شرايط نامساعد محيطي، كشت گسترده‌اي در فضاهاي سبز شهري دارد. در سال‌هاي اخير، حمله انگل سس درختي (Cuscuta monogyna) به پرچين‌هاي برگ ‌نو، مشكلاتي را براي مديريت فضاي سبز در مشهد ايجاد كرده است. علف‌هرز سس (Cuscuta spp.)، انگل اجباري بسياري از خانواده‌هاي گياهي است و به‌دليل پراكنش جغرافيايي وسيع همراه با دامنه ميزباني بالا و روش‌هاي ناكارآمد مديريتي به يكي از خسارت‌زاترين گونه‌هاي انگل تبديل شده است. از آن‌جا كه اين انگل از نظر جنبه‌هاي زيستي و بوم‌شناختي بسيار موفق است، يك راهبرد كنترلي نمي‌تواند كنترل مناسب اقتصادي فراهم ‌كند. از اين رو، بايد مديريت تلفيقي براي كنترل آن مورد توجه قرار گيرد. بنابراين، اين تحقيق به‌منظور بررسي روش‌هاي مختلف مديريتي علف‌هاي‌هرز شامل كنترل مكانيكي (سرزني و شعله افكن)، شيميايي و زيستي براي كنترل سس روي برگ نو طي دو سال در فضاي سبز مشهد انجام گرديد. مواد و روش‌ها: آزمايشي در فضاي سبز مشهد در سال هاي 1389-1388 و 90-1389 انجام شد. دو منطقه‌اي كه آلودگي تقريباً يكنواختي به سس داشتند، براي اجراي طرح در دو سال انتخاب شد. در سال اول، آزمايش در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با چهار تكرار انجام شد. تيمارها شامل كنترل شيميايي ]علف‌كش‌هاي تريفلورالين (ترفلان 48 درصد)، كلرتال دي‌متيل (داكتال 75 درصد) و گلايفوسيت (رانداپ 41 درصد)[ و مكانيكي (سرزني و شعله افكن) بودند. تيمار سرزني داراي دو سطح يك‌بار سرزني و دوبار سرزني بود. در سال دوم، آزمايش در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل دو جدايه قارچ بيماري‌زا، علف‌كش رانداپ و تلفيق كاربرد علف‌كش با هر يك از جدايه‌هاي قارچ بودند. يافته‌ها: نتايج سال اول نشان داد كه هر سه علف‌كش، سس درختي را به‌طور معني‌داري بر روي پرچين برگ نو كنترل كردند، به‌طوري ‌كه 84 تا 98 درصد كاهش رشد سس درختي نسبت به شاهد مشاهده شد و داكتال بهترين اثر را داشت. تيمار دوبار سرزني به طور معني‌داري باعث كاهش آلودگي سس بر روي پرچين برگ نو شد (شكل 1). وزن خشك سس در تيمار دوبا سرزني، 8/16 گرم بر مترمربع بود كه توسعه سس روي ميزبان را در مقايسه با شاهد 71 درصد كاهش داشت. يك‌بار سرزني با تحريك رشد شاخ و برگ جديد برگ نو، محيط مناسبي را براي رشد سس هاي باقيمانده روي ميزبان ايجاد كرد، البته تفاوت معني‌داري با شاهد نداشت. كاربرد شعله افكن نيز در كاهش وزن سس موثر بود، به‌طوري ‌كه وزن خشك سس را در مقايسه با شاهد به يك سوم كاهش داد. نتايج سال دوم نشان داد كه كاربرد دو جدايه قارچ به‌تنهايي تفاوت معني‌داري با شاهد نداشتند. با اين‌حال، تلفيق هر دو جدايه با علف‌كش تاثير معني‌داري بر كاهش رشد سس درختي داشت، به‌طوري ‌كه تلفيق جدايه قارچsp. Fusarium و sp. Alternaria با رانداپ، رشد سس درختي را به‌ترتيب 60/83 و 19/81 درصد نسبت به شاهد كاهش دادند. نتيجه‌گيري: نتايج اين تحقيق نشان داد كه با كاربرد مديريت تلفيقي مي‌توان سس را كنترل كرد و با استفاده از روش‌هاي غيرشيميايي، مصرف علف‌كش را كاهش داد. تيمارهاي دوبار سرزني، شعله‌افكن و تلفيق رانداپ با عوامل زيستي در كنترل علف‌هرز سس موفق بودند. با كاربرد روش‌هايي كه مانع توليد بذر سس شده يا بنيه بذور آن را كاهش دهد، مي‌توان آلودگي را در سال‌هاي بعد كاهش داد.

Background and objectives: Common privet (Ligustrum vulgare) is one of the most important plants in landscapes of Iran. This plant is adaptable to unfavorable environmental conditions, so that is cultivated widespread in urban landscape. Invasion of dodder to common privet caused problems for landscape management in Mashhad city in recently. Dodder is an obligate parasite of many plant families and because of the wide geographical distribution, wide range of hosts and inefficient management methods has become one of the most damaging species of parasite. Because this parasite is very adept and successful from biological and ecological perspectives, a single control strategy is unlikely to provide sufficient economic control. Then integrated management was considered. Therefore, various methods of weed management including mechanical, chemical and biological control of dodder on common privet were evaluated during two years in Mashhad landscape. Materials and methods: Experiments were conducted in Mashhad landscape in 2010 and 2011. Two sites almost uniformly infested with dodder were selected for implementation of examination during two years. In the first year, experiment was performed in a randomized complete block design with four replications. Treatments included chemical [trifluralin (Treflan 41%), chlorthal-dimethyl (Dachtal 75%) and glyphosate (Roundup 41%)] and mechanical control (mowing and flaming). Mowing treatment had two levels of once and twice mowing. Second year treatments were carried out in a randomized complete block design with three replications that consisted of two isolates of fungi as biological control agents, Roundup and integration each isolate of fungus with herbicide. Results: The results of first year indicated that application of herbicides significantly controlled dodder, as dodder growth reduced 84-98% than control plots and Dachtal had the most efficient effect. Dry weight of dodder at twice mowing treatment was 16.8 gm-2 that declined 71% dodder development on host vs. control. Once mowing simulated new foliar growth of Common privet that created suitable conditions for growth of remaining dodder on host. However, there was no significant difference with control. Flaming application was also affected in reduction of dodder weight, as the dry weight of dodder in flaming plots was one third of control plots. The results of second year showed that application of fungi isolates individually revealed no significant differences compare to control plots. However, dodder growth showed a significant reduction with using fungi in integrated with herbicide, so that integration of Fusarium sp. and Alternaria sp. with Roundup caused reduction of 83.60 and 81.19% of dodder growth compared to control plants, respectively. Conclusion: The results of our study suggested that dodder can be controlled with application of integrated management and using non-chemical methods can reduce herbicides use. Treatments of twice mowing, flaming, and integration of Roundup with biological agents were successful in controlling dodder. Using methods that prevent seed production of dodder or reduce seed vigor can reduce weed infestation in subsequent years.