ارزيابي تناسب اراضي مسكوني به روش فازي TOPSIS-OWA گروهي

Residential Land Suitability Assessment Using Fuzzy Group TOPSIS-OWA

مدل‌سازی و ارزیابی تناسب اراضی به عنوان پیش نیاز برنامه ریزی كاربری اراضی به منظور استفاده های صحیح از آن، از نیازهای ضروری انسان متمدن امروزی است. امروزه نقش GIS و روش های تصمیم گیری چند معیاره مكانی در این زمینه بسیار پر رنگ شده است. این تحقیق با تركیب روش های تصمیم گیری چند معیاره گروهی- مكانی فازی TOPSIS-OWA و GIS به مدلسازی تناسب اراضی مسكونی ناحیه كرمانشاه كه شامل شهرستان های كرمانشاه، هرسین، صحنه، سنقر و كنگاور می باشد، می پردازد. به این منظور ابتدا 10 نقشه معیار اقلیم، ناهمواری، تیپ اراضی، كاربری و پوشش موجود، دسترسی به راه‌ها، دسترسی به انرژی، عرض جغرافیایی، ازدحام جمعیت، پهنه بندی زلزله و دسترسی به آب، با استفاده از نظرات چهار كارشناس با استفاده از روش OWA و IOWA تهیه شده و در قالب سه فاكتور محیطی، اقتصادی و اجتماعی به روش Fuzzy TOPSIS وزندهی و باهم تركیب شده اند. مدل نهایی مناسبترین مناطق جهت توسعه مسكونی را در مكان هایی نشان می دهد كه اكثر معیارهای مذكور را برآورد می كنند. این نتیجه بیان‌گر این است كه تركیب روش‌های تصمیم گیری چند معیاره با عبارات فازی با تكیه بر دانش گروهی كارشناسان، می تواند در تلفیق با ابزار تحلیلی GIS به عنوان الگوی مناسبی برای ارزیابی تناسب اراضی مورد استفاده قرار گیرد. در این مدل از كل سطح منطقه مورد مطالعه 72/7 درصد، خیلی مناسب، 6/32 در صد، مناسب، 2/34 درصد، با تناسب متوسط، 6/20 درصد، نامناسب و 9/4 درصد، خیلی نامناسب، بدون احتساب مناطق حفاظت شده برای توسعه مسكونی تشخیص داده شده است

Modeling and evaluating land suitability is one of the main prerequisites for urban land use planning. Integration of GIS and Spatial Multi Criteria Group Decision Making tools have been considerable role in this research field. In this study, modeling residential land suitability has been carried out using Fuzzy Spatial-Group Multi Criteria Decision Making, TOPSIS-OWA and GIS in Kermanshah region includes Kermanshah, Harsin, Sahneh, Songhor and Kangavar cities. Ten criteria maps include climate, topography, type of Land, land use, land cover, road accessibility, energy accessibility, latitude, crowd population, zoning earthquake hazard and water resource accessibility have been selected and modeled by OWA and IOWA methods based on the opinion of 4 experts. Then the results of first step have been combined by Fuzzy TOPSIS after weighting by considering 3 environmental, economic and social factors. The results of the proposed model show best locations for expanding residential area that satisfy most aforementioned criteria. This result indicates that integration of multi criteria decision making methods and fuzzy phrases by analytical GIS tools, considering the knowledge of a group of experts, can used as suitable approach in evaluating land use. After omitting the protected areas, according the results in the case study area, 7.2 percent of the region is very suitable, 32.6 percent is suitable, 34.2 percent is slightly suitable and 7.5 percent is not suitable.