بررسي ميزان آگاهي و عملكرد زنان بالاي 20 سال در مورد خودآزمايي پستان

Breast self-examination: knowledge, and performance among upper 20 year old women in medical –health centers in sabzevar-Iran in 2010

چكيده مقدمه: سرطان پستان شايع‌ترين نوع سرطان و دومين علت عمده مرگ ناشي از سرطان در بين زنان است. خودآزمايي پستان يك روش غربالگري بدون هزينه است كه توسط خود زنان انجام مي‌شود. هدف اين مطالعه بررسي آگاهي و عملكرد زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي شهرسبزوار در زمينه انجام خودآزمايي پستان مي‌باشد. روش بررسي: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي- تحليلي مي‌باشد كه در سال 1388 انجام شده است. در اين مطالعه 364 زن بالاي 20 سال در مراكز بهداشتي شهر سبزوار شركت نمودند. روش نمونه‌گيري در اين پژوهش به‌صورت تصادفي خوشه‌اي انجام گرفت. ابزار جمع‌آوري داده‌ها شامل پرسشنامه حاوي مشخصات فردي- اجتماعي و اطلاعاتي در مورد آگاهي و عملكرد خودآزمايي پستان در زنان مورد مطالعه بود. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار spss و آمار توصيفي و استنباطي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج بيانگر آن است كه5/35 درصد افراد در مورد روش‌هاي تشخيص زودرس سرطان پستان، علايم و نشانه‌هاي آن آگاهي دارند ميانگين سني افراد 0/10 ±45/33 سال و شاخص توده بدني 3/4 ±79/25 بود مطالعه حاضر نشان داد كه ميزان سواد با اگاهي كلي ارتباط معني‌دار دارد 02/0 = P. از نظرداشتن آگاهي به زمان انجام خودآزمايي، در اين مطالعه 8/44 درصد از زنان انجام‌دهنده خودآزمايي به‌هنگام اتمام قاعدگي مبادرت به اين كار نمودند و بنابراين از زمان انجام معاينه آگاهي داشتند. ميزان عملكرد با سطح تحصيلات معني‌دار نشد 06/0 = .P نتايح پژوهش حاضرنشان داد كه سن با آگاهي ارتباط دارد. (03/0 = p) ولي با تاهل و شغل همسر ارتباط معني‌داري ندارد. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه حاضر نشان داد كه آگاهي و عملكرد خودآزمايي پستان در زنان مورد مطالعه نامناسب بود. بنابراين برنامه‌هاي آموزشي جهت تشويق زنان براي انجام خودآزمايي پستان به طور صحيح توصيه مي‌شود.

ABSTRACT Background: Breast cancer is the most common kind of cancer and the second of cause of death among women. Breast self examination (BSE) is one of the lowest cost screening tests that perform by women. The purpose of this study was of the knowledge and practice of breast self- examination (BSE.) among women referred to a medical –health centers in sabzevar-Iran. Material and Methods: This is a descriptive – analytic study that was done in 2010-2011 and 364 women were participated 20 years. The sampling method was randomized – cluster. Data were collected by using a self administered questionnaire which included demographic characteristics and the knowledge and practice then data analyzed by using SPSS soft ware. Results: The result showed 35% of women have knowledge from breast cancer sign and recognition methods. The subjectsʹ mean age was 33.45 (SD = 10.0) years old and BMI 25.79(SD=4.3). This study showed that the overall rate of literacy and knowledge has a significant relationship (.p=0.02), but no significant relation was found between the socio-demographic factors and BSE knowledge. .About 44.8% of them performed breast self examination after menses period termination monthly . Frequency of self-exam does not have any relationship with knowledge (0.06). The result showed that age has a significant relationship with awareness (p= 0.03), But no significant relationship with job, marriage and husband job. Conclusion: This study shows the knowledge and practice of breast self-exam is very poor among enrolled woman. Studies like these can enhance the knowledge regarding BSE among women. Therefore, BSE training programs that emphasize self-exam is recommended.