بررسي مقايسه اي ميزان و علل مرگ كودكان زير پنج سال در ايران، منطقه مديترانه شرقي و جهان

A Comparison Study on Rate and Causes of under 5 Years Old Deaths in Iran, Eastern Mediterranean Region and the World

سابقه و هدف: مرگ ومير كودكان بهعنوان يك نشانگر سلامتي و شاخصي اساسي براي توسعه انساني در هزاره سوم محسوب شده است. هدف اين مطالعه بررسي مقايسه اي ميزان و علل مرگ كودكان زير پنج سال در ايران، منطقه مديترانه شرقي و جهان با استفاده از داده هاي سازمان جهاني بهداشت در سال 2012 و گزارش توسعه هزاره سازمان ملل سال 2014 ميباشد. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي- تحليل مجدد داده هاي موجود مي باشد. از منابع مهم داخلي و بين المللي به خصوص گزارش سازمان جهاني بهداشت و گزارش توسعه هزاره سازمان ملل استفاده شد. اطلاعات مربوط به ميزان مرگ ومير كودكان زير 5 سال و علل آنها در ايران با 20 كشور منطقه مديترانه شرقي و متوسط منطقهاي و جهاني موردبررسي قرار گرفت. يافته ها: ميزان مرگ كودكان زير 5 سال در منطقه مديترانه شرقي درسال 2012، 57 در 1000 تولد زنده و در رتبه دوم جهاني بعد از منطقه آفريقا قرار دارد. ايران با ميزان مرگ كودكان زير 5 سال 18 در هر 1000 تولد زنده داراي رتبه يازدهم در منطقه مديترانه شرقي ميباشد. در سال 2012 بيش از يكسوم موارد مرگ ومير كودكان زير پنج سال در جهان، منطقه مديترانه شرقي منتسب به دو علت نارس بودن، عفونت حاد تنفسي بوده است؛ اما در ايران نارس بودن (23 درصد) مهمترين علت مرگ و پسازآن ناهنجاري هاي ژنتيكي (19 درصد) در رتبه بعدي قرار دارد. نتيجه گيري: ميزان مرگومير كودكان زير پنج سال در جهان، منطقه مديترانه شرقي و ايران از سال 1990 تا 2012 روند نزولي داشته است. اين ميزان در ايران نسبت به ساير كشورهاي عضو منطقه مديترانه شرقي در حد متوسطي قرار دارد. بالاتر بودن علت مرگ اين كودكان در ايران نسبت به متوسط جهاني به خاطر حوادث، ناهنجاريهاي ژنتيكي و نارس بودن است كه ميبايست به عنوان يك اولويت در برنامه هاي كشوري موردتوجه سياستگذاران و برنامه ريزان بخش سلامت جامعه قرار گيرد.

Background and Objectives: Children’s mortality has been recognized as a health indicator as well the human millennium growth development. This study aimed to compare the rate and causes of under 5 children deaths in Iran, Eastern Mediterranean Region and the world using the World Health Organization in 2012 and The Millennium Development Goals Report in 2014. Materials and Methods: It was a Descriptive - secondary data analysis. Different health and population data sources from national and international reports particularly from World Health Organization and The Millennium Development Goals were assessed. Then the cause specific mortality rates for under-five children in Iran as well as 20 Eastern Mediterranean countries were analyzed and compared with their corresponding worldwide statistics. Results: Under 5 children mortality rate in Eastern Mediterranean Region was 57 per 1000 births which are in second rank of the world after the African region. This figure is 18 in Iran that is in the 11th rank in Eastern Mediterranean Region In 2012, in the world and Eastern Mediterranean Region more than one-third of the children’s deaths related to prematurity and respiratory infections, but in Iran, prematurity (23%) was the most cause of death following genetic disorders. Conclusion: Death rates in under five children have a decreasing trend in the world, Eastern Mediterranean Region and Iran during 1990 to 2012. This figure is on average of Eastern Mediterranean Region in Iran. Under 5 children mortality rate in Iran is higher than the world average most related to injuries, genetic disorders and prematurity, therefor these causes must be considered as a priority by decision makers and health planners in Iran