بررسي نقش عوامل انساني و فيزيوگرافي بر كاهش پوشش جنگلي (مطالعه موردي: حوضه آبخيز شهر اركواز ملكشاهي-استان ايلام)

با توجه به كاركردهاي مختلف پوشش گياهي، بررسي تغييرات زماني-مكاني آن، جزء اساسي از مطالعات محيط زيست است. تغييرات كاربري اراضي نتيجه بر هم­كنش پيچيده شاخص هاي فيزيكي، زيستي، اقتصادي و اجتماعي است. تعيين تغييرات با استفاده از تصاوير ماهواره اي و در محيط GIS به يكي از زيرشاخه هاي مهم در علم جنگل داري تبديل شده است و ابزاري براي نظارت و كنترل انواع تغييرات در اكوسيستم­هاي جنگلي هست. به منظور مدل سازي الگوي مكاني كاهش پوشش جنگلي در حوضه آبخيز شهر اركواز ملكشاهي واقع در استان ايلام طي سه دوره ي 1976-1988، 1988-2001 و 2001-2010 از روش مدل سازي رگرسيون لجستيك كه از روش هاي برآورد تجربي است استفاده شد. در اين مطالعه براي بررسي كاهش پوشش جنگلي داده هاي سنجنده MSS ماهواره لندست مربوط به سال 1976، سنجنده TM ماهواره لندست مربوط به سال 1988، سنجنده ETM+ مربوط به سال 2001 و سنجنده LissIII ماهواره IRS مربوط به سال 2010 مورد پردازش و طبقه بندي قرار گرفتند. تصاوير مورد بررسي به دو كلاسه جنگل و غير جنگل طبقه بندي شده و به منظور بررسي عوامل تخريب، نقشه كاهش پوشش جنگلي هر دوره با متغيرهاي فيزيوگرافي و انساني آن دوره، وارد مدل جداگانه مختص آن دوره شدند. نتايج نشان داد كه در طول دوره اول، عوامل فيزيوگرافي، در طول دوره دوم تلفيقي از عوامل فيزيوگرافي و انساني و طي دوره سوم عوامل انساني بيش­ترين سهم را در كاهش پوشش جنگلي حوزه آبخيز شهر اركواز ملكشاهي داشته اند. نتايج اين پژوهش مي تواند به مديران و برنامه ريزان منابع طبيعي در اتخاذ راهبردهاي مديريتي مناسب هر دوره زماني خاص با توجه به ويژگي هاي فيزيوگرافي و انساني منطقه كمك كند.