ازدواج از منظر اقتصاد حقوق

Marriage From the Perspective of Economics of Law

حقوق ازدواج به عنوان بخش جدايي ناپذير نهاد مقدس خانواده، ابزار سياستي است كه با وضع ضمانت‌هاي اجرايي خاص خود، سعي مي كند استانداردهاي مطلوب رفتاري زوجين فعلي و آتي را مشخص نمايد. به عبارت ديگر سعي دارد وضعيت نهاد خانواده و بازيگران آن را به سمتي سوق دهد كه حتي الامكان منطبق بر الگوي مورد قبول عقل جمعي و شرع حاكم بر آن جامعه باشد. وضع اين استانداردها، بدون توجه به پيامدهاي آن، نهاد خانواده و متعاقب آن جامعه را با تشويش مواجه ساخته و انگيزه هاي رفتاري تدافعي را در افراد تقويت مي نمايد و در هر صورت هزينه هاي نظام قانونگذاري و قضايي را افزايش مي دهد. رويكرد اقتصادي به حقوق ازدواج، با مطالعه پيامدها و نتايج قوانين بر رفتار زوجين، به دنبال حداقل سازي هزينه هاي ازدواج ـ شامل هزينه هاي زوجين، جامعه و نظام قانونگذاري و قضايي ـ و افزايش هزينه‌هاي نقض ناكارآمد آن است. نقش انگيزشي قوانين خانواده و قوانين مكمل آن ـ قوانين كار، امور استخدامي، مالياتي و غيره ـ در نرخ ازدواج و طلاق، ميزان مهريه و ساير تصميمات زوجين، موضوعي است كه در اقتصاد حقوق خانواده مورد توجه جدي قرار دارد. نوشتار حاضر، در قالب دو عنصر «عقد» و «بازار» و با استفاده از مفاهيم هزينه، منفعت، كارآمدي، رقابت و همكاري، اطلاعات نامتقارن و غيره، به بررسي اقتصادي ازدواج و مفاهيم حقوقي وابسته به آن مي‌پردازد و بدين گونه رويكردي نوين را به قانونگذاران و قضات امور خانواده ايران معرفي مي‌نمايد.

Marriage law, as part of general pattern of family- is a policy instrument that defines optimal behavioral standards for matrimonial relationship through ordaining sanctions. Imposing such standards regardless of their consequences may result in anxiety in the family institution and subsequently in the society itself and may raise the motivation of defensive behaviors among people and as a result will increase the cost of legislative and judicial system. Economic approach to the marriage law with analyzing aftermath of laws on coupleʹs behavior is looking for minimizing marriage costs including couple, society and judiciary system costs, and maximizing the cost of its inefficient breach. Incentive role of family law and its supplements, such as labor laws, tax and employment affairs etc., on the rate of marriage and divorce, the amount of dowry and other coupleʹs decisions is a topic that economics of family law is recently very focused on. This article, in the form of “contract” and “market” and by using of concepts including costs, benefits, efficiency, competition and monopoly will present the economic analysis of marriage and other related legal concepts and is to introduce a new approach to Iranian family legislators and judges.