آيا فرسودگي شغلي با اعمال رهبري معنوي در بيمارستان‌ها كاهش مي‌يابد؟

Investigating the relationship between spiritual leadership and professional burnout among the staff of Ardebil hospitals

معنویت سازمانی از جمله مباحث نوین حوزه­ی رفتار سازمانی است كه هر روز علاقمندان زیادی را مجذوب خود می‌كند. از دیگر سو، یكی از عوامل مهم برای داشتن كاركنانی توان­مند، فراهم كردن آرامش روانی و جسمی لازم برای كاركنان است كه تأثیر زیادی بر كیفیت خدمات ارائه­شده توسط آن‌ها دارد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه‌ی رهبری معنوی و فرسودگی شغلی در میان كاركنان بیمارستان‌های شهر اردبیل انجام شده است. در این مطالعه‌ی مقطعی تعداد 369 نفر از كاركنان بیمارستان‌های شهر اردبیل انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه­ی محقق­ساخته براساس الگوهای الماس رهبری معنوی و فرسودگی شغلی Maslach بودند. میانگین نمره‌ی كلی رهبری معنوی در بیمارستان‌های شهر اردبیل نمره 51/3 از 5 بود كه وضعیت نسبتاً خوبی را نشان می‌داد. فرسودگی شغلی با 2/43 درصد در حد متوسط ارزیابی شد. بین رهبری معنوی و گویه‌های آن با فرسودگی شغلی رابطه‌ی معنی‌دار و معكوس مشاهده شد. میزان رهبری معنوی و مؤلفه‌های آن با توجه به این‌كه در سطح میانگین و بالاتر از آن قرار دارد، در سطح مورد قبولی است. لازم است مدیران با عنایت به اهمیت این موضوع و ارتباط معكوس آن با فرسودگی شغلی كاركنان در پی تقویت ابعاد رهبری معنوی در بیمارستان‌های خود باشند تا از این طریق با ایجاد یك محیط آرام و كاهش سطح فرسودگی شغلی كاركنان باعث بهبود بهره­وری در سازمان‌های خود شوند.

Organizational spirituality is a modern topic of discussion in the field of organizational behavior. Iran compared to the world has more spirituality level so the responsibility of the management researchers for using this value tools to solve organizational problems has decreased. Providing peace of mind alongside comfort and convenience for hospital staff greatly affects their competence and will naturally influence the quality of service. The purpose of this study was to investigate the relationship between spirituality and professional burnout among the hospital staff in Ardebil. This descriptive-analytical study was conducted on the staff of Ardebil hospitals (3 public hospitals, 1 private hospital and 1 veterans’ hospital) selected by sampling. Data were collected using the Maslach Burnout Inventory (MBI) and a Spiritual Leadership Questionnaire. The reliability of the questionnaire was confirmed through Cronbach’s Alpha coefficient at 0.95. Finally, data were analyzed using the SPSS 20 software, t-test, ANOVA, Mann-Whitney and Kruskal-Wallis statistical tests. The results showed the mean of spiritual leadership among the staff of public, private and veterans’ hospitals to be 3.51 out of a possible 5, indicating a good spiritual condition. Spearman’s Rho test results showed a significant negative relationship between spiritual leadership and professional burnout of the staff (P < 0.05). Moreover, professional burnout among the subjects was calculated at 43.2%, indicating a medium level. In conclusion, spiritual leadership and its dimensions were found to be above average, thus indicating favorable conditions. Considering the importance of spiritual leadership and its relationship with burnout, managers should strengthen all dimensions of spiritual leadership in hospitals to create an environment without conflict and reduce burnout to improve efficiency.