نقش عوامل خانوادگي در تبيين تعارض نقش‌هاي شغلي و خانوادگي زنان

The role of family factors in explaining the women’s conflict of work and family roles

پژوهش حاضر درصدد است رابطه بين عوامل خانوادگي شامل پايگاه اجتماعي ـ اقتصادي، حمايت خانواده، تعلق خانوادگي، گرانباري نقش خانوادگي و ساختار توزيع قدرت در خانواده را با تعارض نقش‌هاي شغلي و خانوادگي زنان شاغل در شهر يزد مورد بررسي قرار دهد. روش تحقيق، از نوع توصيفي ـ همبستگي است؛ و نمونه پژوهش با استفاده از شيوه نمونه گيري خوشه اي از 323 نفر از زنان شاغل انتخاب شده است. مقياس هاي تعارض نقش‌هاي شغلي و خانوادگي، حمايت اجتماعي در خانواده، درگيري خانوادگي، گرانباري نقش خانوادگي، و ساختار قدرت در خانواده در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. داده‌ها به كمك نرم‌افزار آماري SPSS و AMOS مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد بين پايگاه اجتماعي ـ اقتصادي، حمايت اجتماعي خانواده از فرد شاغل، تعلق خانوادگي و ساختار توزيع قدرت در خانواده با تعارض ميان نقش‌هاي شغلي و خانوادگي زنان شاغل در شهر يزد رابطه منفي و معني‌داري وجود دارد. در مقابل گرانباري نقش خانوادگي و تعارض نقش‌هاي شغلي و خانوادگي داراي رابطه‌اي مثبت و معني‌دار مي‌باشند. بنابراين به طور كلي عوامل خانوادگي از جايگاه بسيار مهمي در ميزان تعارض ميان نقش‌هاي شغلي و خانوادگي برخوردار است و مي‌تواند نقش موثري در كاهش فشار و تنش رواني ناشي از اين تعارض ايفا كند.

This research aimed to investigate the relationship between family factors including socioeconomic status, family support, family attachment, family role overload, and family power structure with conflict of work and family roles among female employees in Yazd city. Research method was descriptive and correlational; and 323 female employees were selected by cluster sampling method. The work-family roles conflict scales, the perception of social support from family, the family involvement questionnaire, the family roles overload scale, and the scale of power structure in family were used in this study. Data were analyzed by SPSS and AMOS. The Findings indicated that socioeconomic status, family support to employed member, family attachment and family power structure had significant and negative relationship with work and family roles conflict. In contrast there were significant and positive relationships between family role overload with work and family roles conflict. Thus, family factors have a very significant role in amount of work and family roles conflict and also can play an effective role in reducing the conflict-induced pressure and stress.