الگوي اپيدميولوژيك حوادث گزارش شده به سازمان آتش‌‌نشاني و خدمات ايمني شهر زاهدان طي سال‌هاي 90 تا 92

The epidemiologic pattern of the accidents reported to the firefighting and safety services organization in Zahedan, 2012-2014

الگوي اپيدميولوژيك حوادث گزارش شده به سازمان آتش‌‌نشاني و خدمات ايمني شهر زاهدان طي سال‌هاي 90 تا 92 محسن ديوبند1، حسين انصاري2، رمضان ميرزايي3 1. دانشگاه آزاد اسلامي واحد زاهدان، دانشكده فنّي و مهندسي، گروه مديريت محيط‌زيست، زاهدان، ايران. 2. نويسنده مسيول: مركز تحقيقات ارتقاي سلامت، استاديار گروه اپيدميولوژي و آمار، دانشگاه علوم پزشكي زاهدان، زاهدان، ايران. Email:ansarih88@gmail.com 3. مركز تحقيقات ارتقاي سلامت، دانشيار گروه بهداشت حرفه‌اي، دانشگاه علوم پزشكي زاهدان، زاهدان، ايران. دريافت:6/12/93 پذيرش: 22/2/94 چكيده مقدمه: حوادث شهري هر ساله باعث مرگ هزاران نفر و ضررهاي مالي، جسمي و روحي عظيمي در جهان مي‌شود. از‌اين‌رو، بررسي الگو و شرايط حوادث از جنبه‌هاي گوناگون اهميت زيادي دارد. اين مطالعه، الگوي اپيدميولوژيك حوادث گزارش شده به سازمان آتش‌‌نشاني و خدمات ايمني شهر زاهدان را بررسي مي‌كند. روش: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي و گذشته‌نگر بر اساس اطلاعات و داده‌هاي پرونده‌هاي موجود، 373 حادثه گزارش شده به سازمان ايمني و آتش‌‌نشاني زاهدان طي سال‌هاي 90 تا 93 بررسي شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌ دقيق فيشر و مجذور كاي در نرم‌افزار 16- SPSS انجام شد. يافته‌ها: در اين مطالعه، 2/29 درصد حوادث در فصل بهار رخ داد كه از اين ميان، 64 درصد حوادث از نوع حريق و 4/35 درصد حوادث در ساختمان‌هاي ويلايي اتفاق افتاد. از نظر مشخصات كاربري محل، بيشترين حادثه مربوط به مناطق مسكوني (8/52 درصد) بود. از نظر علت حادثه، 1/13 درصد مربوط به حوادث عمدي و خشونت، 17/10 درصد تصادفات انواع نقليه و واژگوني و 1/9 درصد اتصال سيم‌كشي برق بود. در 4 درصد حوادث، مرگ و در 17 درصد حوادث آسيب‌ديدگي گزارش شده بود. همچنين، اين مطالعه نشان داد كه بين رخداد آسيب‌ديدگي و مرگ با نوع حادثه و نوع ساختمان رابطه‌اي وجود ندارد، ولي بين نوع ساختمان و خسارت مالي (032/0=p) و رخداد آسيب‌ديدگي و وضعيت اقدام انجام شده رابطه معنا‌داري وجود دارد. (021/0=p) نتيجه‌گيري: طبق نتايج اين مطالعه، اكثر حوادث از نوع حريق هستند، بنابراين سازمان‌هاي آتش‌‌نشاني براي اطفاي حريق مجهز و كاركنان‌ خود در اين زمينه بيشتر آموزش ببيند. همچنين رخداد حوادث در ساختمان‌هاي ويلايي بيشتر از آپارتمان گزارش شده است. لذا بازسازي بافت فرسوده و ارايه آموزش‌هاي لازم در مورد ايمني با اولويت بافت فرسوده شهري توصيه مي‌شود. در مواردي كه مردم دست به اقدام اوليه مي‌زنند، ممكن است روند امدادرساني دچار اختلال شود. بنابراين ضرورت دارد براي انجام اقدامات صحيح در اين خصوص آموزش‌هاي لازم ببينند. به نظر مي‌رسد كه مسيله مهم نوع حادثه نيست، بلكه نحوه برخورد با حادثه و ميزان امكانات موجود در محل است. كلمات كليدي: حوادث، آتش‌‌نشاني، زاهدان.

The epidemiologic pattern of the accidents reported to the firefighting and safety services organization in Zahedan, 2012-2014 Mohsen Divband, Department of Environment Management (HSE), Faculty of Engineering and Technology, Islamic Azad University, Zahedan Branch, Zahedan, Iran Corresponding author: Hossein Ansari, Health Promotion Research Center, Dept. of Epidemiology and Biostatistics, Zahedan University of Medical Sciences, Zahedan, Iran Email:ansarih88@gmail.com Ramezan Mirzaee, Health Promotion Research Center, Dept. of Occupational Hygiene, Zahedan University of Medical Sciences, Zahedan, Iran Received: March 17, 2015 Accepted: May 12, 2015 Abstract Background: Each year, urban accidents cause thousands of deaths physical and mental and financial losses in the world. Therefore, the study of pattern and conditions of accidents are very important in various aspects. The paper aims to assess the epidemiologic pattern of accidents reported to the Firefighting and Safety Services Organization in Zahedan. Method: In this retrospective and descriptive-analytical study, 373 accidents reported to Firefighting and Safety Services Organization in Zahedan from 2011 to 2013 was assessed and analyzed based on available data using Chi-square, Fisher Exact Tests and SPSS.16. (p=0.05) Results: In this study, 29.2 percent of accident reported in the spring season, 64% were fire accident, 35.4% were happened in house buildings and 52.8% in residential places. Most of the accidents include deliberately and violence (13.1%), traffic accidents (10.17%) and electrical accidents (9.1%). The mortality and injury were reported in 4% and 17% of accidents, respectively. There was not statistically significant relationship between mortality and injury with type of the accident and type of the building that accident happened in it (P > 0.5). However, there was statistically a significant relationship between type of the building that accident happened in it and economic burden (P=0.032) and between rapid action and injury occurrence. (P=0.021) Conclusion: According to the result, major accident were fire accident, therefore fire organizations need to equip their fire extinguishing systems and implement staffs education systems more and more in this field. As the number of houses building accident is more than apartments, so reconstruction old buildings and education about safety with priority of old building is too important. It seems that in some cases people who have done primary action may cause some problems to distinguishers. Therefore, they must have trained necessary educations and correct action. It sound that type of accident is not main issue, rather thought and interpose with accident and the rate of facilities must be in priority. Keywords: Accidents, Fire station, Zahedan.