پوپوليسم و كورپوراتيسم در پهلوي دوم: ابزارهايي نرم براي يك اقتدارگرايي سخت

Populism and Corporatism in Iran under the Second Pahlavi: Soft Instruments for Hard Authoritarianism

این مقاله نشان می‌دهد كه پهلوی دوم، از دهة 1340 به این‌ سو، به‌سمت نوعی اقتدارگرایی سخت حركت كرده است و عموماً چنین استدلال می‌شود كه این اقتدارگرایی بیش‌تر از طریق سازوبرگ‌های سركوب عریان، مانند ارتش و نیروهای امنیتی ساواك، محقق شده است. در این مقاله مشخص می‌شود كه رژیم پهلوی در این مسیر از سازوبرگ‌های سركوب رقیق و ناپیدا، مانند ابزارهای پوپولیستی و كورپوراتیستی، نیز بهره گرفته است. بر این اساس، اولاً روشن می‌شود كه این رژیم چگونه با توسل به این ابزارها درصدد مقابله با بحران نفوذ دولت مركزی در مناطق پیرامونی؛ تضعیف طبقات بالا مانند زمین‌‌داران، بورژوازی صنعتی، و بورژوازی تجاری؛ و كسب رضایت و سكوت سیاسی طبقات پایین مانند دهقانان و كارگران برآمد. ثانیاً مشخص می‌شود كه رژیم چگونه از طریق این ابزارها به دست‌كاری در ساختار نهادهای صنفی پرداخت، نهادهای صنفی مستقل را برچید و نهادهای صنفی وابستة دولتی را جانشین آن‌ها كرد، و نهایتاً جامعة مدنی را به حوزه‌ای تبدیل كرد كه طرح استیلای رژیم در آن پی ‌ریخته می‌شد. با این حال، انقلاب سال ۱۳۵۷ نشان داد كه این شیوة مهندسی اجتماعی چگونه با تعمیق بحران مشاركت می‌‌تواند به شورش اجتماعی بینجامد.

This article shows that the second Pahlavi has moved to hard authoritarianism since 1960ʹs. It is generally argued that the second Pahlavi appealed to violent repressive apparatus to establish this hard authoritarianism. The increase of the number of army and security forces  during this decade manifested this situation. While it is accepted by scholars,this article indicated that  the regime also has used the  attenuated and concealed repress in this process. The article, precisely, emphasizes on populist and corporatist tools that regime by them has imposed its attenuated and concealed repress. By restoring to these tools, firstly, regime deal to the penetration crisis of central government in the periphery. Secondly, the regime sought to weaken the upper classes, such as landowners, industrial bourgeois and commercial bourgeoisie to facilitate its control on them. Thirdly, through the granting financial concessions to the peasants and the working class, regime attempted to  buy their political silence  and consent. Finally, the regime manipulated the structure of union by which the independent unions were abolished and substituted by  the government dependent unions. By doing so, the second Pahlavi regime converted civil society into space which this regime established its heg̉emony plan. However the 1979 revolution showed that  regime’s social engineering by deepening  participation crisis Yielded opposite results