تاثير استيگماي اجتماعي ادراك شده بر عزت نفس مبتلايان به سندروم نقص ايمني اكتسابي

Impact of Perceived Social Stigma on Self-esteem in Patients with Acquired Immunodeficiency Syndrome

مقدمه: پيامدهاي رواني - اجتماعي ابتلاي به سندروم نقص ايمني اكتسابي ممكن است مشكلات بيشتري از خود بيماري براي افراد مبتلاي به آن ايجاد كند. يكي از مهم ترين پيامدهاي رواني - اجتماعي استيگماي اجتماعي ادراك شده در افراد با علايم سندروم نقص ايمني اكتسابي، كاهش عزت نفس در بين اين بيماران است، زيرا اين بيماري با ايجاد تغييرات شناختي، روحي و رواني، تاثير منفي زيادي بر عزت نفس بيماران به دنبال دارد. هدف: اين مطالعه با هدف تعيين تاثير استيگماي اجتماعي ادراك شده در كاهش عزت نفس بيماران با علايم سندروم نقص ايمني اكتسابي انجام شد. روش كار: مطالعه حاضر در قالب يك طرح همبستگي و به صورت مقطعي انجام شد. داده هاي اين مطالعه، از بين 63 بيمار با علايم ايدز جمع آوري شد كه جهت مشاوره و مداوا به مركز مشاوره بيماري هاي رفتاري يزد در سال 1391 مراجعه كرده بودند. اين بيماران با استفاده از روش نمونه-گيري در دسترس انتخاب گرديدند. براي تعيين حجم نمونه، از فرمول اصلاح شده كاكران استفاده شد. ابزار گردآوري داده ها عبارت بودند از: مقياس عزت نفس روزنبرگ (RSES) Rosenberg Self – Esteem Scale و پرسشنامه اصلاح شده استيگما در بيماران مبتلا به سندروم نقص ايمني اكتسابي. براي محاسبه پايايي ابزار اندازه گيري، از روش آلفاي كرونباخ استفاده گرديد. داده ها با استفاده از آزمون مرتبه صفر پيرسون و رگرسيون چندگانه سلسله مراتبي تحليل شدند. نتايج: شصت و سه نفر (48 مرد و 15 زن) از بيماران با علايم سندروم نقص ايمني مورد بررسي قرار گرفتند. دامنه سني آزمودني ها بين 14 تا 56 سال، با ميانگين 77/7 ± 36 سال بود. نحوه ابتلا به بيماري در بين پاسخگويان به ترتيب اعتياد تزريقي 33 نفر (4/52%)، آميزش جنسي 17 نفر (27?)، نامشخص 9 نفر (3/14%)، خون و فرآورده هاي خوني 3 نفر (8/4%) و انتقال از مادر به جنين 1 نفر (6/1%) بوده است. طول مدت ابتلا به ايدز بين 1 تا 15 سال با ميانگين 85/7 ± 15/3 بود. تفاوت معناداري ميان مردان و زنان با علايم نقص ايمني از نظر استيگماي اجتماعي ادراك-شده وجود نداشت. شيوه ابتلاي به ويروس HIV نيز تفاوتي در ميزان استيگماي اجتماعي ادراك شده بيماران ايجاد نكرده بود. همبستگي معنادار معكوسي بين استيگماي اجتماعي ادراك شده با متغير عزت نفس (01/0 > P) و مولفه پذيرش خود (01/0 > P) وجود داشت. همچنين، همبستگي معكوس معناداري بين مولفه هاي استيگماي اجتماعي ادراك شده، يعني استيگماي شخصي با عزت نفس (05/0 > P)، و خودانگاره منفي با عزت نفس (01/0 > P) وجود داشت. تحليل رگرسيون چندگانه سلسله مراتبي نشان داد كه متغيرهاي دسته اول (اجتماعي-جمعيت شناختي و ويژگي هاي باليني بيمار) كه در مرحله اول وارد شدند، سهمي در تبيين واريانس متغير عزت نفس نداشتند. در مرحله دوم، و با ورود متغير استيگماي اجتماعي ادراك شده در مدل، اين متغير توانست 4/23 درصد (234/0 =R2 Adj) از واريانس عزت نفس را تبيين نمايد. بحث و نتيجه گيري: استيگماي اجتماعي ادراك شده يكي از عوامل خطر عمده، نارسايي عزت نفس در بيماران با علايم سندروم نقص ايمني اكتسابي است. بنابراين، با ارايه مداخلات رفتاري ـ اجتماعي مناسب به بيماران، خانواده ها و مردم در جهت اصلاح باورها نسبت به اختلال نقص ايمني، مي توان به بهبود عزت نفس اين بيماران كمك كرد

Introduction: Psychosocial consequences of Humanity Immunity Virus infection may create more problems than disease itself. One of the psychosocial consequences of perceived social stigma in patients with acquired immunodeficiency syndrome is decrease of self-esteem, because this disease has numerous negative effects on self-esteem of patients through cognitive and psychological changes. Objectives: The aim of this study was to determine the relationship between perceived social stigma and self-esteem among patients with AIDS. Methods: This study was conducted with correlation and cross-sectional design. Data were collected from 63 patients with HIV symptoms who referred to Yazd behavioral disease clinic in 2012. These patients were chosen by convenience sampling method. Sample size was determined using Cochran formula. Measuring tools included Rosenberg Self-esteem Scale and Perceived Stigma Questionnaire and reliability of tools was calculated using Alpha Cronbach. Data were analyzed using zero-order Pearson correlation, independent t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and the hierarchical multiple regression methods. Results: Sixty-three patients (48 men and 15 women) with symptoms of immune deficiency syndrome were studied. Participants aged between 14 and 56 years with an average of 36±7.77 years. Mode and number of HIV infection included: drug injection 33 (52.4 percent), sexual intercourse, 17 (27%), unknown 9 (14.3%), blood and blood products 3 (4.8%) and transmission from mother to fetus 1 patients (1.6%). Also, the duration of HIV infection was between 1 and 15 years with an average of 3.15 ± 7.85. There was no significant difference between men and women with symptoms of immunodeficiency in terms of perceived social stigma. Also, way of contracting the HIV virus did not make a difference in patientsʹ perceived stigma. There was reversed significant correlation between perceived social stigma and self-esteem (P < 0.01) and component self – acceptance (p < 0.01). Also, there was reversed significant correlation between components of perceived stigma, personal stigma and self-esteem (P < 0.05), and negative self-image and self-esteem (P < 0.01). Hierarchical multiple regression analysis showed that the first group of variables (socio-demographic and clinical characteristics of patients) included in the first stage, did not share in explaining the variance in self-esteem. In the second stage, and with the arrival of perceived social stigma variables in the model, this variable could explain for 23.4% of variance in self-esteem (Adj. R2 = 0.234). Conclusion: Perceived social stigma acts as a risk factor for decease of self-esteem in patients with HIV/AIDS. Therefore, presenting proper socio-cultural interventions to these patients, families and people to correct their beliefs regarding HIV can help promote patients’ self-esteems.