ارزيابي مقايسه اي مواجهه جوش‌كاران با فيوم‌هاي جوش‌كاري براساس تراكم جرمي و عددي

The comparative assessment of welders’ exposure to welding fumes based on mass and number concentration

مقدمه: امروزه جوش‌كاری با الكترود دستی پوشش دار یا SMAWی (Shielded Metal Arc Welding) پرمصرف ترین نوع جوش‌كاری در میان جوش‌كاری‌های قوس الكتریكی می‌باشد. در طول عملیات جوش‌كاری معمولاً عوامل زیان‌آور مختلفی از قبیل فیوم ها، گازها،  گرما، صدا و پرتو فرابنفش تولید می‌شوندكه از دیدگاه بهداشت شغلی، مهم‌ترین این عوامل فیوم‌های جوش‌كاری می‌باشند. مطالعه حاضر سعی دارد تا با مقایسه تراكم عددی و جرمی فیوم‌های منتشره در فرآیندهای جوش‌كاری SMAW مشخص كند كه كدام‌یك از تراكم‌های عددی یا جرمی شاخص بهتری از مواجهه با فیوم‌ها را در فرآیندهای جوش‌كاری نشان می‌دهد. روش كار: این در مطالعه حاضر، دستگاه پایش‌گر گردوغبار GRIMM مدل 1.106 برای ارزیابی تراكم عددی و جرمی فیوم‌های جوش‌كاری SAMW بر روی استیل زنگ نزن 304 با ضخامت 4/0 میلی متر مورد استفاده قرار گرفت. نمونه برداری از هوا به منظور پایش ذرات در فاصله 41 سانتی متری كه نماینده ناحیه تنفسی اپراتور جوش‌كار می‌باشد، انجام شد. سنجش تراكم عددی و جرمی فیوم‌ها در شرایطی صورت گرفت كه ولتاژ 25 ولت و قطبیت الكترود به‌صورت جریان مستقیم الكترود مثبت یا DCEPی(Direct Current Electrode Negative) بود. یافته ها: میزان تراكم عددی و جرمی كلی فیوم‌های جوش‌كاری در ناحیه تنفسی اپراتور جوش‌كار به ترتیب 1140451 ذره بر لیتر و µg/m3 11/1631 است. بیش‌ترین تراكم عددی مربوط به ذرات در ردیف اندازه  35/0 تا 5/0 میكرومتر (NC1) با 938976 ذره بر لیتر و كم‌ترین آن مربوط به ذرات در ردیف اندازه 5 تا 5/6 میكرومتر (NC7) و ذرات بزرگ‌تر از 5/6 میكرومتر (NC8) به ترتیب با 288 و 463 ذره بر لیتر بود. هم‌چنین، بالاترین میزان تراكم جرمی مربوط به ذرات در ردیف اندازه  35/0 تا 5/0 میكرومتر (MC1) و ذرات بزرگ‌تر از 5/6 میكرومتر (MC8) به ترتیب با میزان 450 و µg/m3 355 می‌باشد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد كه بین تراكم عددی و جرمی به عنوان دو شاخص ارزیابی ذرات در محدوده سایزی تطابق وجود ندارد و با كوچك‌تر شدن سایز ذرات این عدم تطابق مشهودتر است. از آن‌جایی كه ذرات كوچك‌تر به قسمت‌های تحتانی دستگاه تنفسی نفوذ می‌كنند و پتانسیل بالاتری برای اعمال اثرات نامطلوب بهداشتی را دارند، لزوم سنجش و ارزیابی ذرات در ردیف اندازه‌های مختلف و بخصوص كسر ریزتر ذرات احساس می‌شود. لذا تصور می‌شود صرفا در نظر گرفتن  تراكم جرمی و عدم توجه به تراكم عددی در ارزیابی مواجهه با ذرات در محیط‌های كار صنعتی و به خصوص در فرآیند جوش‌كاری، ارزیابی صحیح و درستی از اثرات بهداشتی فیوم‌های جوش‌كاری به عنوان سم سیستمیك ارگان‌های بدن منعكس نخواهد كرد.

Introduction: Nowadays, Shielded Metal Arc Welding (SMAW) is the most widely used arc welding. During the welding operation, typically, various harmful agents such as fumes, gases, heat, sound and ultraviolet radiation are produced of which fume is the most important component from the viewpoint of occupational health. The present study aims to compare the number and the mass concentration emitted in SMAW to determine the most appropriate index of exposure to fumes in the welding processes. Material and Method: In this study, the portable laser aerosol spectrometer and dust monitor of GRIMM, model 1.106, was used to measure the number and mass concentration of fumes emitted from SMAW on 304 stainless steel with a thickness of 0.4 mm. Air sampling was performed at a distance of 41 cm representing the welder’s breathing zone. The measurements of number concentration (NC) and mass concentration (MC) were taken under the condition of 25 volt voltage and direct current of the electrode polarity. Result: The total NC and MC of welding fumes in welder’s breathing zone was 1140451 particles per liter and 1631.11 micrograms per cubic meter, respectively. The highest number concentration was found to correspond to the particles with 0.35 to 0.5 micrometer-sized distribution (NC1; 938976 particles per liter) and the lowest was related to the particles with 5 to 6.5 micrometer-sized distribution (NC7; 288 particles per liter) and the particles larger than 6.5 micrometer (NC8; 463 particles per liter). Moreover, the highest mass concentration was related to the particles with 0.35 to 0.5 micrometer-sized distribution (MC1; 450 micrograms per cubic meter) and the particles larger than 6.5 micrometer (MC8; 355 micrograms per cubic meter). Conclusion: The findings indicated that there is no agreement between number and mass concentration as two particles assessment index, and as the particles’ size become smaller, the mismatch of them is becoming more apparent. Since the smaller particles penetrate into the lower respiratory tract and have higher potential for adverse health effects, it is necessary to measure and assess particles in various size distributions and especially the smaller fraction of particles. Therefore, it is thought that considering the mass concentration alone and not paying attention to number concentration in the assessment of exposure to particles in the industrial workplaces and specifically in welding stations will not be reflected valid assessment of adverse health effects of welding fumes as a systemic poison on body organs.