تحليل روند تغييرات بيشينه و كمينه دماي فصلي و سالانه استان فارس با استفاده از روش‌هاي ناپارامتري

Trend Analysis of the Changes in Seasonal and Annual Maximum and Minimum Temperatures in Fars province by the Use of Nonparametric Methods

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي روند تغييرپذيري بيشينه و كمينه دماهاي فصلي و سالانه تعدادي از ايستگاه­هاي استان فارس با استفاده از روش‌هاي آماري مي­باشد. بدين منظور دو آزمون "من كندال" و "سنس استيميتور" كه از متداول­ترين روش­هاي ناپارامتري به شمار مي­روند براي تحليل روند داده­هاي دما در مقياس­هاي فصلي و سالانه بكار گرفته شدند. نخست اين دو آزمون بر روي سري‌هاي زماني بيشينه و كمينه دماهاي فصلي و سالانه 6 ايستگاه همديدي در گستره استان فارس، كه در بازه زماني 20101989 داراي آمار كامل بودند اعمال شد و نتايج حاصل از اين دو روش با يكديگر مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه كارايي دو روش "من كندال" و "سنس استيميتور" در تحليل روند كمينه و بيشينه دماي ايستگاه‌هاي منتخب استان فارس در بيشتر موارد مشابه يكديگر است. در هر دو روش، روند سري داده­هاي فصلي و سالانه بيشينه و كمينه دما كم و بيش براي همه ايستگاه‌ها يكسان بدست آمد، مگر در ايستگاه درودزن كه داده­هاي بيشينه دما در فصل تابستان و كمينه دما در فصل زمستان يك روند افزايشي با معني داري ضعيف نشان داده شد. به طوركلي، بيشينه دماي ايستگاه­هاي مورد مطالعه در استان فارس (به جز فصل بهار در ايستگاه هواشناسي آباده) داراي روند صعودي و كمينه دما نيز (به جز فصل بهار در ايستگاه هواشناسي آباده و نيز فصول تابستان و زمستان و ميانگين سالانه در ايستگاه هواشناسي فسا) داراي روند صعودي مي‌باشد.

The aim of this research is to investigate the changes in seasonal and annual Maximum and Minimum Temperatures in Fars province by nonparametric methods. MannKendall and Sen’S Estimator are the most famous nonparametric methods to study the data of precipitation in seasonal and annual scales. The synoptic stations in Fars province were selected in the period of (19892010) and two mentioned tests were applied and results were compared. The results showed that the applications of these two methods of MannKendall and Sen’S Estimator for minimum and maximum temperatures, the cities of Fars province are similar in most cases. Data series of seasonal and annual of maximum and minimum temperatures in both methods except in case Doroodzan station that data of summer season, it has an upward trend and the maximum temperature in winter season data also has an upward trend, for other stations the same results were obtained. Finally, maximum temperature, in the cities of Fars province has an upward trend except in spring season of Abadeh and minimum temperature also has an upward trend except for spring season of Abadeh and summer and winter seasons and annual of Fasa.