بررسي وضعيت سلامت دهان و دندان در كودكان و نوجوانان مبتلا به ديابت نوع 1 در مقايسه با كودكان سالم در استان همدان در سال 1392

Oral health status in 5-18 years old children and adolescent with type 1 diabetes compared with healthy group in Hamadan, Iran 2013-2014

زمینه و هدف: بیماری دیابت نوع 1، یكی از شایع‌ترین اختلالات متابولیك در كودكان و نوجوانان است. هدف از انجام این مطالعه بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان در كودكان مبتلا به دیابت نوع 1 در مقایسه با كودكان سالم در سال 1392 در استان همدان بود. روش بررسی: افراد مورد مطالعه به روش نمونه‌گیری در دسترس و به صورت دو گروه مورد و شاهد انتخاب شدند. گروه مورد شامل 80 بیمار 5 تا 18 ساله مبتلا به دیابت نوع 1 مراجعه كننده به كلینیك غدد كودكان و گروه كنترل شامل 80 كودك و نوجوان سالم مراجعه كننده به بخش‌های كودكان و ارتودنسی دانشكده دندانپزشكی همدان كه ازنظر سن و جنس مشابه گروه مورد بودند، مورد معاینه و بررسی قرار گرفتند. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه و معاینه بالینی صورت گرفت. ایندكس‌های DMFT،dmft، Gingival Index، Plaque Index در هر یك از بیماران بررسی گردید و درنهایت داده‌ها توسط آزمون‌های آماری T-test كای دو، آزمون آنالیز واریانس یك طرفه (ANOVA) و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: علی‌رغم این كه سطح بهداشت دهان و عادت‌های بهداشتی در هر دو گروه مورد و شاهد مشابه بود، میانگین DMFT و جزء D آن در بیماران مبتلا به دیابت مختصری بیشتر از گروه سالم بود. البته dmft (008/0P<) و پوسیدگی دندان‌های شیری (011/0P<) در گروه شاهد به طور معنی‌داری بیشتر از گروه مورد بود. بیماران دیابتی به طور معنی‌داری التهاب لثه بیشتری داشتند (05/0P<). میانگین PI در دو گروه اختلاف معنی‌داری نداشت. عادت‌های بهداشت دهان در دو گروه مشابه بود اما بیماران دیابتی به طور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد به دفعات كمتری به دندانپزشك مراجعه می‌كردند (00/0P=). نتیجه‌گیری: اثرات مخرب دیابت بر سلامت دهان و دندان در كنار سایر عوارض جانبی آن می‌تواند در افزایش پوسیدگی دندان و التهاب لثه مؤثر باشد. علاوه بر این با توجه به این كه بیماران مبتلا به دیابت به دفعات كمتری به دندانپزشك مراجعه می‌كنند می‌توان نتیجه گرفت كه سلامت دهان و دندان این بیماران جزء اولویت‌های درمانی شان قرار نگرفته كه منعكس كننده آگاهی كم بیماران از اثرات بیماری بر سلامت دهان و دندان شان است درنتیجه برنامه‌هایی جهت افزایش آگاهی بیماران و ترغیب ایشان در جهت كنترل بهتر قند خون به منظور كاهش اثرات مخرب بیماری بر سلامت دهان و دندان توصیه می‌شود.

Background and Aims: Type 1 diabetes mellitus, is the most common metabolic disorders in children and adolescents. The aim of this study was to assess the state of oral health in children with type 1 diabetes compared with healthy children in 2013-2014 in Hamadan province, Iran. Materials and Methods: The specimens were selected through convenience sampling in two groups. Group one consisted of 80 individuals (5-18 years old; case group), suffering from type 1 diabetes mellitus referred to the Pediatric endocrine clinic. Control group consisted of 80 non-diabetic healthy children who were out- patients of pediatric and orthodontic department of Hamadan dental school. Two groups were similar in age and sex. The data were collected through a questionnaire, medical records and clinical examination. DMFT, dmft, GI and PI indices were assessed in each patient. Data were analyzed using ANOVA and T-test. Results: In spite of similarity in oral hygiene habits in both group, there was no significant difference in mean DMFT and permanent decayed teeth in both groups (P>0.05), but the mean dmft (P<0.008) and primary decayed teeth (P<0.011) in the control group was significantly higher than that of the case group. Also, diabetic patients had significantly more gingival inflammation (P<0.05). The mean PI in the two groups did not differ significantly. Oral hygiene habits were similar in both groups but diabetic patients were significantly referred to dentists with lower frequency then that of control group (P=0.00). Conclusion: The devastating effects of diabetes on the oral health, along with other side effects can be effective in promoting tooth decay and gingivitis in diabetic patients. Unfortunately, oral health care and programmed dental visit were not the priority for the diabetic patient (and parents) involved in our study. Therefore, programs to increase awareness and encourage patients for a better control of their oral health in order to diminish diabetesʹ devastating effects is recommended.