پديد آورندگان :
غلام پور، اكبر نويسنده Department of Environmental Engineering School of Public Health. Tabriz University of Medical Sciences Gholampour, A , حسنوند، محمد صادق نويسنده Center for Air Pollution Research (CAPR), Institute for Environmental Research (IER), Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Hassanvand, MS , نبي زاده، رامين نويسنده Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Nabizadeh, R , عليزاده، زهرا نويسنده Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran Alizadeh, Z , محوي، امير حسين نويسنده Center for Air Pollution Research (CAPR), Institute for Environmental Research (IER), Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran, and Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Mahvi, AH
كليدواژه :
ذرات معلق , Tabriz City , منابع انتشار , air pollution , محتواي يوني , Emission sources , شهر تبريز , Ionic properties , آلودگي هوا , Particulate matter
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: مطالعه حاضر بمنظور تعيين ميزان غلظت و تغييرات يون‌هاي محلول در آب موجود در ذرات معلق TSP و PM10 هواي محيطي شهر تبريز با هدف تعيين منابع احتمالي انتشار اين ذرات انجام گرفت.
روش بررسي: در طول شهريور 1392 الي مرداد 1393 با استفاده از دستگاه نمونه بردار با حجم بالا از ذرات معلق هوا نمونه‌برداري گرديد. يون‌هاي محلول در آب موجود در ذرات معلق با استفاده از دستگاه اولتراسونيك استخراج شده و نهايتا به كمك دستگاه IC ميزان يون‌ها اندازه‌گيري شد. با استفاده از نرم افزار Stata12، آناليز رگرسيون خطي بين يون‌ها انجام شد تا تركيبات عمده تشكيل‌دهنده يون‌هاي ذرات مشخص گردد؛ همچنين بمنظور تعيين منابع احتمالي انتشار ذرات PM10، از مدل چرخشي واريماكس استفاده شد.
يافته‌ها: مجموع غلظت يون‌هاي محلول در آب موجود در ذرات TSP و PM10 هواي محيطي شهر تبريز به ترتيب برابر 20/33±20/77 و µg/m314/08±16/04 بدست آمد. در ذرات TSP و PM10 يون‌هاي سولفات (µg/m3 5/79± 8/69) و نيترات (µg/m3 7/9±8/47) عمده‌ترين يون‌هاي محلول در آب موجود در ذرات بوده و يون‌هاي كلسيم و سديم در مرتبه بعدي قرار داشتند.
نتيجه‌گيري: نتايج مدلسازي مشخص نمود كه ذرات معدني ناشي از خاك حاشيه شهر و ذرات ثانويه ناشي از احتراق سوخت‌ها به همراه تعليق مجدد ذرات از خاك‌هاي آلوده منبع انتشار حدود 80 درصد از ذرات معلق PM10 منطقه شهري هستند.
چكيده لاتين :
Background and Objective: The present study was carried out to determine the amount and ionic characterization of TSP and PM10 aimed at identifying the potential emission sources of particulates in the ambient air of Tabriz.
Materials and Methods: TSP and PM10 samples were collected by two high volume samplers during September 2013 to August 2014. Water-soluble ions in particulate matter were extracted using ultrasonic method and were identified by ion chromatography. Using Stata12 software, linear regression analysis was performed between the ions to determination of the major ionic component of the particulates. In addition, in order to identify the potential emission sources of PM10, the rotation varimax model was used.
Results: Total measured water-soluble ions in TSP and PM10 of the urban sampling site were 20.33±20.77 and 16.04±14.08 µg/m3, respectively. Among all detected ions, sulfate (8.69±5.79 µg/m3) and nitrate (8.47±7.9 µg/m3) were the dominant constituents followed by calcium and sodium.
Conclusion: The modeling results revealed that the soils of surrounding ground together with secondary PM and also resuspension of PM from polluted soil account for 80 percent of PM10 mass.
