ارزيابي دسترسي به مراقبت‌ها در برنامه پزشك خانواده با رويكرد جامعيت مراقبت‌ها

Assessment of Access to Health Care in Family Physician Program with a Comprehensive Health Care Approach

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزيابي دسترسي به مراقبت ها در طرح پزشك خانواده روستايي با معيار جامعيت مراقبت ها در سال هاي 1390 و 1391 در 17 مركز بهداشت روستايي شهرستان گرگان انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش از نوع كاربردي بود و به صورت توصيفي تحليلي انجام گرفت. ارزيابي در يك دوره - 24 ماهه، بر اساس مدل رگرسيوني خطا تصحيح در چارچوب - مدل داده هاي تركيبي با استفاده از نرم افزار EViews انجام گرديد. نتيجه تخمين رگرسيوني با ضرايب وزني مراقبت ها در شاخص جامعيت مراقبت ها و سپس ضرايب تاثير مراقبت ها در شاخص ياد شده با تفكيك اثرات كوتاه مدت و بلند مدت روي دسترسي به مراقبت ها نشان داده شد. يافته ها: بر اساس يافته هاي پژوهش، ارتباط مثبتي بين دسترسي به مراقبت ها و شاخص جامعيت مراقبت ها وجود داشت. همچنين، با 10 درصد بهبود در وضعيت جامعيت مراقبت ها )متوسط وزني چهار مراقبت پزشك، پرستار، آزمايشگاه و داروخانه(، شاخص دسترسي به مراقبت هاي سلامت، حدود 42 / 10 درصد افزايش يافت. نتيجه گيري: دسترسي به مراقبت هاي سرپايي با نرخ رشدي معادل با نرخ رشد شاخص جامعيت مراقبت ها افزايش مي يابد، اما تاثير شاخص جامعيت مراقبت ها روي دسترسي به مراقبت ها مانند برنامه توسعه شبكه هاي بهداشتي، هنوز با سهم و تاثير بسيار بالا براي پزشك مشاهده مي شود و سهم و تاثير ساير عوامل بسيار محدود به نظر مي رسد. واژه هاي كليدي: پزشك خانواده؛ دسترسي به مراقبت ها؛ جامعيت مراقبت ها

Abstract Introduction: This study aimed to assess the outcomes of family physician program, whose goal was to increase access to health care, using comprehensive health care approach in 17 rural health centers in the Gorgan province, Iran, during 2012-13. Methods: This was an applied and descriptive-analytic study. The assessment took place in a 24-month period, using error-correction regression models within panel-data regression model that were computed with Ewies8 software. The estimation results were shown by weighted average coefficients of health care in comprehensive care, and effectiveness coefficients for short- and long-term effects of comprehensive care indicators of access to health care. Results: There was a positive relation between the access to health care and comprehensive care index. In addition, a 10-percentage increase in comprehensive care index (the weighted mean of four cares: medical care, nursing care, laboratory care and pharmaceutical care), the average access to health care would increase by 10.42 percent. Conclusion: Family physician program have succeeded in increasing access to health care by a growth rate equal to the growth rate of comprehensive health care. However, the effect of comprehensive health care on access to care is highly dependent on physicians and only, slightly influenced by other factors similar to the earlier program of developing health care network. Keywords: Family Physician; Health Services Accessibility; Comprehensive Health Care